Van waarnemend huisarts naar praktijkhouder: ben je er klaar voor?

Als waarnemend huisarts geniet je van vrijheid en afwisseling. Toch komt vaak het moment dat je meer grip wil op de zorg die je verleent én op je toekomst. Praktijkhouder worden geeft je die regie en nieuwe verantwoordelijkheden.  

Daarnaast speelt ook de Wet DBA een steeds grotere rol. Deze wet moet schijnzelfstandigheid voorkomen, maar zorgt daarnaast in de praktijk voor meer onzekerheid bij waarnemers. De regels maken het risicovol om langdurig als zelfstandige te werken zonder het risico op herkwalificatie als werknemer.

Daardoor overwegen veel waarnemend huisartsen de stap naar praktijkhouderschap of loondienst. In dit artikel bespreken we de overstap van waarnemer naar praktijkhouderschap. Een eigen praktijk biedt niet alleen meer zekerheid, maar ook duidelijkheid over je fiscale en juridische positie als ondernemer.

Waarom de stap van waarnemer naar praktijkhouder? 

Als waarnemer heb je de flexibiliteit om bij verschillende praktijken, teams en wijken een kijkje te nemen. Je bouwt ervaring op en je bepaalt zelf je agenda. Maar aan de andere kant bouw je geen eigen praktijkwaarde op en heb je te maken met de regels rond schijnzelfstandigheid door de Wet DBA. Veel waarnemend huisartsen kiezen voor praktijkhouderschap omdat ze: 

• Meer grip willen op beleid, roosters en organisatie. 
• Een vaste patiëntenpopulatie willen opbouwen en continuïteit bieden. 
• Meer autonomie willen bij het bepalen van betrokkenheid bij personeel en patiënten.
• Hun eigen visie op zorg willen ontwikkelen en uitdragen. 

Het is en blijft een persoonlijke keuze. Praktijkhouder worden hoeft niet: waarnemer blijven of in loondienst gaan, zijn altijd een optie. Maar voor huisartsen die graag meer autonomie willen en zelf iets willen opbouwen, is dit vaak de logische volgende stap.

Tot slot speelt het financiële perspectief ook een rol. Wat verandert er allemaal op financieel gebied als je van waarnemer naar praktijkhouder gaat?

Financieel perspectief: van uurtarief naar praktijkwaarde 

De overstap van waarnemer naar praktijkhouder betekent een andere manier van verdienen: 

• Als waarnemer factureer je een uurtarief en regel je zelf zaken als AOV en pensioen.
• Als praktijkhouder komt je inkomen uit de praktijkomzet: inschrijftarieven, verrichtingen en ketenzorg. Daaruit haal je niet alleen je eigen privé-opnames, maar betaal je ook de kosten voor personeel, huur, ICT en verzekeringen.

Als praktijkhouder kun je tot anderhalf keer meer verdienen dan een waarnemer doordat je ondernemerswinst maakt en waarde opbouwt in je praktijk. Daartegenover staan wel kosten in de vorm van investeringen die je moet doen: bijvoorbeeld in praktijkinrichting, personeel en digitalisering. Je draagt bovendien ook ondernemersrisico.

Meer weten over wat een eigen praktijk kost en oplevert? Lees: Wat verdient een huisarts met een eigen praktijk?

Voorbereiding: wat moet je allemaal regelen? 

Een eigen huisartsenpraktijk beginnen als waarnemer vergt een goede voorbereiding, en dus tijd. Houd er rekening mee dat je gemiddeld 9 tot 12 maanden nodig hebt om alles rond te krijgen voor een nulpraktijk. Denk aan je praktijkruimte vinden en inrichten, verplichte registraties en verzekeringen regelen, en het opzetten van verschillende samenwerkingen.   

Belangrijke zaken die je vooraf moet regelen op een rij: 

• Registraties & toelatingen 
  BIG up-to-date, Registratiecommissie Geneeskundig Specialisten (RGS), Algemeen Gegevensbeheer (AGB-code), KvK-inschrijving, contractering zorgverzekeraars. 
• Financiering & financieel plan 
  Ondernemingsplan, begroting, investerings- en liquiditeitsplanning, financiering (bank/fonds). 
• Verzekeringen & pensioen 
  Beroepsaansprakelijkheid, AOV, rechtsbijstand, opstal/inboedel (praktijkruimte), en je pensioenopbouw. Bekijk alle belangrijke zakelijke verzekeringen hier.
• Personeel & samenwerkingen 
  Werkgeverschap (contracten, HR-processen), afspraken met POH’s, apotheek, wijkteam, ketenzorg. Lees hier meer over goed werkgeverschap in de zorg.
• ICT & administratie 
  Keuze voor Huisartsen Informatie Systeem (HIS), beveiliging en back-ups, boekhouding (software of boekhouder), declaratieproces. 
• Kennis & vaardigheden 
  Cursussen praktijkmanagement, leiderschap, financieel inzicht via bijvoorbeeld het VvAA-opleidingsaanbod.

Praktijk overnemen, toetreden tot een maatschap of zelf een praktijk starten?

Er zijn vier routes naar praktijkhouderschap als waarnemend huisarts: overnemen, toetreden tot een maatschap of zelf opbouwen. Daarnaast groeit het aantal huisartsen dat kiest voor praktijkhouderschap binnen een zorggroep of ketenconcept.

Welke vorm het beste bij je past, hangt af van je persoonlijke situatie en ambitie. Laat je in ieder geval adviseren door een ondernemersadviseur, zodat je de risico’s en afspraken in alle gevallen goed inzichtelijk hebt. Dit zijn kort de voor- en nadelen van de vier opties:

1. Een bestaande huisartsenpraktijk overnemen 

Voordeel: je stapt in een lopende organisatie met patiëntenbestand, locatie en inkomsten.
Nadeel: je betaalt vaak goodwill en het kan zijn dat er al een bepaalde werkwijze of cultuur bestaat die je niet makkelijk kunt veranderen. 

2. Toetreden tot een maatschap (associëren)

Voordeel: je deelt de verantwoordelijkheid, kosten en risico’s van ondernemerschap met collega-huisartsen en bij ziekte of vakantie kun je terugvallen op de organisatie.
Nadeel: je deelt ook inspraak en winst, en dat kan beperkend aanvoelen. 

3. Een nieuwe praktijk starten als huisarts 

Voordeel: je kunt je praktijk volledig naar je eigen visie opzetten. 
Nadeel: je bouwt alles vanaf nul op, en dat vraagt tijd, investering en marketing. 

4. Praktijkhouderschap binnen een zorggroep of ketenconcept

Voordeel: je administratie, ICT en personeelszaken zijn gecentraliseerd, waardoor je meer tijd overhoudt voor patiëntenzorg.
Nadeel: beleid en bedrijfsvoering liggen vaak vast, en de mate van autonomie kan03w per ketenconcept verschillen.

Ben jij er klaar voor om praktijkhouder te worden? 

Of je het al zeker weet of nog twijfelt, stel jezelf eerst deze vragen: 

• Motivatie. Waarom wil ik praktijkhouder worden? 
• Competenties. Ben ik bereid naast arts ook ondernemer en werkgever te zijn? 
• Timing. Past de verantwoordelijkheid en investering in hoe mijn leven er nu uitziet? 
• Financiën. Begrijp ik de consequenties en kan ik ze dragen? 
• Alternatieven. Waarom niet loondienst, en wat maakt praktijkhouderschap tóch passend? 

Wil je je verder inlezen? Bekijk: Is een eigen huisartsenpraktijk iets voor mij? 

Voel je je overtuigd dat een eigen praktijk iets voor jou is? Dan kun je direct beginnen met de eerste stappen en een afspraak maken voor gratis startersadvies. Weet je toch nog niet helemaal zeker? Ook dan is een oriëntatiegesprek ideaal. VvAA kan je in beide gevallen helpen met gratis en vrijblijvend Startersadvies.  

VvAA helpt je bij elke stap 

De stap naar een eigen praktijk zetten, vraagt lef en een goede voorbereiding. Maar gelukkig hoef je het niet alleen te doen. 

VvAA ondersteunt aankomend praktijkhouders met advies, kennis en zekerheid. Samen kijken we naar: 

• Of ondernemerschap bij je past. 
• De financiële haalbaarheid en risico’s van je plannen. 
• En de juiste verzekeringen voor jou en je praktijk.