<p>Pamela te Kulve, teamcoach bij VvAA en facilitator van Zin in Zorg, ziet dagelijks hoe (non-verbaal) gedrag de gelijkwaardigheid in de communicatie ondermijnt. ‘Hoe u luistert, aanspreekt of juist zwijgt, is voor 93% bepalend voor de sfeer. Wat u zegt, dus de inhoud, telt maar voor 7%,’ vertelt Pamela.</p>
<p>Ze vervolgt: ‘Vaak beseffen mensen pas tijdens een workshop: “Ik dacht dat ik er alleen last van had, maar nu zie ik dat ik het ook voed.” Dat moment van inzicht verandert de toon. Van wijzen naar nieuwsgierig kijken.’</p>
<h2>Openhartig luisteren en vrijmoedig spreken</h2>
<p>Voor gelijkwaardige communicatie zijn twee dingen nodig: openhartig luisteren en vrijmoedig spreken, zoals Frank Weijers het treffend verwoordt. Vrijmoedig spreken gaat over u vrij voelen om te zeggen wat u wilt zeggen en over de moed om zich uit te spreken wanneer u zich juist niet vrij voelt.</p>
<p>Openhartig luisteren betekent uw hart openen voor een andere werkelijkheid dan die van uzelf. Dat klinkt eenvoudig, maar dat is het allerminst. ‘We dragen allemaal vooroordelen met ons mee, filters die bepalen wat we wel of niet horen in wat de ander zegt,’ legt Pamela uit. ‘Besef: een ander is pas écht bereid om naar u te luisteren, als hij of zij zich eerst gehoord voelt.’</p>
<h2>Meer dan praten: het grotere geheel zien</h2>
<p>Communicatie draait niet alleen om woorden, toon of gedrag, maar ook om de patronen waarin u met elkaar terechtkomt. Iedereen maakt deel uit van een groter systeem: het team, de praktijk, de organisatie, en uiteindelijk ook de bredere (medische) werkcultuur. Dat systeem beïnvloedt u, vaak onbewust. Tegelijk heeft u er ook invloed op. In wat u toelaat, versterkt of juist doorbreekt.</p>
<p>Pamela: ‘Soms denkt u: normaal zou ik zoiets nooit doen, en toch doet u het. Uw manier van communiceren is ook een reactie op de plek die u inneemt in het geheel. U stemt af op wat er (on)uitgesproken wordt, op wat hoort of juist niet mag. En dat beïnvloedt uw gedrag.’ Juist door niet alleen naar het individu, maar ook naar het geheel te kijken, ontstaat er ruimte voor beweging. Het helpt om te zien: u bent niet de oorzaak van dit patroon, maar u bent er wél onderdeel van en dus mede verantwoordelijk.</p>
<p>Als de sfeer zo onveilig voelt dat vrijmoedig spreken niet lukt, ligt daar een gezamenlijke opgave. ‘Dan is het aan ons allemaal om bij te dragen aan een cultuur waarin het wél oké is om u uit te spreken en waarin stemmen gehoord kunnen worden.’</p>
<h2>Van ik naar wij</h2>
<p>De behoefte aan gelijkwaardigere communicatie raakt aan iets groters: een gezonde werkcultuur waarin iedereen zich gezien en gehoord voelt. De VvAA-campagne Wat voor collega bent u? #vaniknaarwij, binnen het bredere programma Zin in Zorg, geeft daar woorden en beelden aan. VvAA nodigt zorgprofessionals uit tot reflectie: Wat voor collega bent u? Wat geeft u door, bewust of onbewust? Kiest u voor aanspreken of afreageren? Voor luisteren of wegkijken?</p>
<p>Pamela sluit af: ‘Zorg draait vaak om geven. Maar dat betekent niet dat u altijd moet inschikken. Het gaat juist om ruimte durven innemen, grenzen aangeven en het gesprek aangaan. Ook als het schuurt. Communicatie is daarin geen einddoel, maar een beginpunt. Niet om alles glad te strijken, maar om elkaar beter te begrijpen.’</p>
<h2>Zin in Zorg Workshop: Wat voor collega bent u?</h2>
<p>Gedrag werkt door. Ook in positieve zin! Wilt u leren hoe om te gaan met de Circle of Yelling? Samen met trainingsactrice Kim van Zanten <a rel="noopener" href="https://www.vvaa.nl/nieuws-en-kennis/nieuws-en-artikelen/tweede-campagnevideo-vaniknaarwij" target="_blank">(bekend als arts in de video ‘Wat voor collega bent jij’)</a> gaat u in een veilige setting met elkaar in gesprek.</p>
<p>In deze interactieve workshop oefent u met openhartig luisteren en vrijmoedig (aan)spreken. Wat is het effect en hoe versterkt dat de samenwerkingsrelatie? Voor iedereen die wil bijdragen aan een open en veilige werkcultuur.</p>
<p>Deze workshop is exclusief voor VvAA-leden. In-company trainingen zijn ook mogelijk. Voor meer informatie of aanmelden, neem contact met ons op via <a rel="noopener" href="mailto:info@zininzorg.nl" target="_blank">info@zininzorg.nl</a></p>

Ledenthema's - Shutterstock 1229815867

Bezieling

Over VvAA

Hoe u communiceert, beïnvloedt direct de sfeer en samenwerking in de zorg.

Gelijkwaardige communicatie begint bij bewustwording

Nieuws en artikelen

<p><strong>Wat geeft u door in de drukte van de dag? Een snelle blik, een zucht, een snauw: communicatie heeft vaak meer impact dan u denkt. Wat u zegt, of juist níet zegt, werkt door. Niet alleen in uw hoofd, maar ook in het team, in de sfeer, in het grotere geheel.</strong></p>

<h2>Wij staan onder druk</h2>
<p>Als paramedici – fysiotherapeuten, diëtisten, logopedisten, ergotherapeuten, huidtherapeuten, podotherapeuten – leveren we dagelijks een onmisbare bijdrage aan de gezondheid van mensen. Met ruim 70.000 professionals vormen wij een grote en belangrijke beroepsgroep binnen de eerstelijnszorg. Toch staan we al jaren onder druk. De administratieve lasten nemen toe, de tarieven zijn niet kostendekkend en veel werkzaamheden doen wij onbetaald in onze eigen tijd. Dit heeft grote gevolgen voor de werk-privébalans. Tel daar de onzekerheid over inkomsten, het ontbreken van een cao, en de almaar toenemende zorgvraag bij op, en je begrijpt waarom zoveel collega’s de balans verliezen en zelfs het vak verlaten.</p>
<h2>Werkplezier verdwijnt, uitputting neemt toe</h2>
<p>Wat begon als een roeping om mensen te helpen, voelt voor veel van ons steeds vaker als overleven. We willen goede zorg leveren, maar raken zelf uitgeput. Meer dan de helft van de fysiotherapeuten ervaart een te hoge werkdruk en werk gerelateerde stress. Uit onderzoek blijkt dat 30 tot 40% van de paramedici kampt met emotionele uitputting, een kernsymptoom van burn-out. Ongeveer 20% van de fysiotherapeuten krijgt zelfs te maken met arbeidsongeschiktheid door stress gerelateerde klachten. Dat zijn cijfers die we niet kunnen negeren. En dit probleem beperkt zich niet tot onze sector: het geldt voor de hele zorg.</p>
<h2>Zonder gezonde zorgverleners geen zorg</h2>
<p>De gevolgen zijn groot. Niet alleen voor ons als zorgverleners, maar ook voor de patiënten en voor de samenleving als geheel. De eerstelijnszorg staat onder druk. Mede door vergrijzing, een toenemend aantal chronisch zieken en een krappe arbeidsmarkt. Wij paramedici kunnen juist helpen om de groeiende zorgvraag in de eerste lijn op te vangen en duurdere tweedelijnszorg te voorkomen. Maar dan moeten we wél de kans krijgen om ons werk goed en gezond te doen.</p>
<h2>Tot hier. En geen stap verder</h2>
<p>Laten we eerlijk zijn: dit mogen we niet normaal gaan vinden. Zorgen voor een ander mag niet ten koste gaan van onze eigen gezondheid. Als we willen dat de zorg toekomstbestendig blijft, moeten we eerst goed zorgen voor zorgverleners. Mijn boodschap aan de politieke partijen in de aanloop naar de verkiezingen later dit jaar luidt: Tot hier, en geen stap verder.</p>

NATHAN HUTTING 03 (1)

VvAA-bestuurder Nathan Hutting pleit voor het terugpakken van een gezonde werkbalans in de zorg.

(On)gezond werken: hoe lang houden we dit nog vol?

Nathan Hutting, bestuurslid Vereniging VvAA, pleit voor het terugpakken van een gezonde werkbalans in de zorg.

<p><strong>Werken kan bijdragen aan de gezondheid en kwaliteit van leven. Dat geldt zeker als je, zoals ik, ooit bewust hebt gekozen voor een beroep waarin je anderen helpt om beter te functioneren. Maar de praktijk ziet er voor veel collega’s inmiddels heel anders uit. Verhalen over een ernstige verstoorde werk-privébalans, stress en uitval zijn aan de orde van de dag. Dat raakt me. Want hoe gezond is ons werk dan eigenlijk nog?</strong></p>

<h2>Van advies naar besluit</h2>
<p>De oprichting van de Ledenraad kwam voort uit de wens van leden om actiever betrokken te zijn en de zorg voor een representatieve, werkbare structuur. De afgelopen twee jaar heeft de Ledenraad in een tijdelijke, adviserende rol laten zien dat zij in staat is om besluiten zorgvuldig en in het belang van alle leden voor te bereiden. In alle gevallen zijn de adviezen van de Ledenraad door de ALV gevolgd. De adviserende rol is nu omgezet in een besluitvormende. Raymonda Romberg, Bestuurslid en voorzitter van de Commissie Leden, is blij met het besluit: 'Met deze stap borgen we dat besluiten binnen de vereniging genomen worden op basis van breed gedragen inzichten en met oog voor de diversiteit van onze leden.'</p>
<h2>De Ledenraad in het kort</h2>
<p>De Ledenraad bestaat uit 24 leden, die samen een representatieve afspiegeling vormen van de beroepsgroepen en levensfasen van de leden van VvAA. Zij nemen besluiten zonder last en ruggenspraak, in het belang van het gehele ledenbestand. Raymonda licht toe: 'De kracht van de Ledenraad is dat deze bestaat uit zorgprofessionals met uiteenlopende achtergronden en ervaringen. Van mensen die nu in de praktijk staan tot leden die hun sporen hebben verdiend in de zorg. Samen brengen zij verschillende perspectieven in en kijken zij verder dan het eigen werkveld. Dat zorgt voor evenwichtige besluiten.'</p>
<h2>Verbinding met leden centraal</h2>
<p>Ook over de verbinding met de leden is nagedacht. Leden kunnen eenvoudig contact opnemen met de Ledenraad, actief participeren in focusgroepen, deelnemen aan bijeenkomsten of het Bestuur laagdrempelig benaderen. Raymonda benadrukt: 'Ledenparticipatie blijft voor ons als vereniging essentieel en is meer dan de Ledenraad. We hopen dan ook dat alle leden het contact met ons blijven zoeken en hun stem laten horen. Samen maken we de vereniging sterker.'</p>
<h2>Nieuwe structuur officieel van kracht</h2>
<p>Met de goedgekeurde statutenwijziging is de weg vrij voor de officiële invoering van de nieuwe structuur. De ALV blijft bestaan voor uitzonderlijke situaties, zoals ontbinding van de vereniging. Voor alle reguliere besluitvorming is de Ledenraad vanaf nu het orgaan dat namens de leden spreekt en beslist.</p>
<h2>Laat uw stem horen: word lid van de Ledenraad</h2>
<p>In maart 2026 loopt voor een aantal ledenraadsleden de eerste zittingsperiode van drie jaar af. Daarmee komen er enkele posities beschikbaar in de Ledenraad. Ledenraadsleden worden benoemd voor een periode van drie jaar en kunnen daarna eenmaal herbenoemd worden. Heeft u interesse om in de Ledenraad zitting te nemen of wilt u hier meer over weten? Laat het alvast weten via <a href="mailto:ledenraad@vvaa.nl">ledenraad@vvaa.nl</a>.</p>

Lees meer

Vereniging en groep - VVA220052 SHOOT 1 3L0A9869 Standard

De Ledenraad neemt de reguliere besluitvorming over van de ALV over, zo hebben meer leden invloed op het beleid.  

Ledenraad neemt besluitvormende rol ALV over

De Ledenraad neemt de reguliere besluitvorming over van de ALV over, zo hebben meer leden invloed op beleid.  

<p><strong>Tijdens de Algemene Ledenvergadering (ALV) van Vereniging VvAA op dinsdag 24 juni 2025 is besloten dat de Ledenraad voortaan de besluitvormende rol, voor wat betreft de reguliere besluitvorming, van de ALV overneemt. Hiermee volgt de vereniging de route die in 2022 is ingezet om de stem van een bredere groep leden structureel te verankeren in het beleid.&nbsp;<br></strong></p>

<h2>Wat spreekt je aan in de acute zorg?</h2>
<p>'Je ziet relatief klein leed – zoals een gebroken pols – maar ook patiënten die ernstig ziek zijn en overlijden. Je hebt contact met jonge kinderen én oude mensen. Die afwisseling, en niet weten wat je die dag gaat zien, maken het werk voor mij aantrekkelijk. Daarnaast beperkt de acute zorg zich niet alleen tot het ziekenhuis.'&nbsp;<br><br>'Toen ik werkte voor het Frisius MC (toen nog MCL) in Leeuwarden kreeg ik de mogelijkheid om naast mijn werk op de SEH af en toe ook evenementenzorg te doen, bijvoorbeeld bij schaatswedstrijden in Thialf en op het circuit in Zandvoort. In het ziekenhuis werk je met vaste teams, goede verlichting en een ingerichte reanimatiekamer. Buiten moet je vaak ter plekke improviseren - en juist dat aspect spreekt me erg aan.'</p>
<h2>Waarom heb je de stap naar prehospitale zorg gemaakt?</h2>
<p>'Ik deed een cursus in Zwitserland mocht daar een paar weken meevliegen met een anesthesioloog van Air Zermatt, de helidienst in Wallis. Daar viel alles samen: acute geneeskunde in een minder voorspelbare setting, beperkte middelen, kleine teams en situaties waarin je moet improviseren.'&nbsp;<br><br>'Daarbij moet je rekening houden met het weer, het landschap en de (vliegtechnische) omstandigheden. Nadat ik daarna ook nog een keer mee had gekeken bij een helidienst in Noorwegen wist ik het zeker: ik was verkocht.'</p>
<h2>Hoe kwam je terecht bij London’s Air Ambulance?</h2>
<p>'Op een congres raakte ik in gesprek met iemand van de Air Ambulance in Kent Surrey Sussex. Zij boden regelmatig fulltime fellowships aan waarop ik als SEH-arts kon solliciteren, waarna we als gezin besloten een jaar naar Engeland te verhuizen. Na een intensieve training, waarin ik eerst onder supervisie vloog, mocht ik na mijn zogeheten "sign-off" zelfstandig als HEMS-arts (MMT-arts) vliegen.'<br><br>'Na die periode in Sussex kwam er een nieuwe kans voorbij: een plek bij London’s Air Ambulance, het stedelijke MMT dat zorg verleent aan ruim tien miljoen mensen. Ook daar heb ik een periode fulltime gewerkt. Sindsdien combineer ik mijn werk op de heli in de UK met mijn werk en onderzoek op de spoedeisende hulp in het UMCG.'</p>
<h2>Zijn er situaties met de traumahelikopter die je zijn bijgebleven?</h2>
<p>'We werden opgeroepen voor een incident in Zuid-Londen, aan het eind van de middag. Een jongen van zestien was neergestoken. Tijdens het doen van een thoracotomie, een interventie waarbij je de borstkas opent om letsels aan het hart te kunnen repareren en open hartmassage te kunnen geven, ontdekten we dat hij niet behandelbaar letsel had: hij was door zijn aorta gestoken.'<br><br>'Net op het moment dat we wilden stoppen, kwam zijn moeder aanrennen. Nog voor het gebied werd afgezet kon zij afscheid nemen van haar zoon. Jaren later verscheen er een televisieserie waarin politiebeelden van dat incident opdoken. Een collega waarmee ik die inzet had gedaan appte me: "Weet je dit nog?" En ja, we wisten het allebei nog precies.'</p>

Ewoud Ter Avest

<h2>Welke vaardigheden heb je nodig als arts in de traumahelikopter?</h2>
<p>'Tijdens mijn sollicitatie in Engeland kreeg ik onder meer een fysieke test waarbij ik met een zware rugzak door een weiland moest rennen. Direct daarna volgden cognitieve opdrachten, om te testen of je na fysieke inspanning of onder stress nog snel en scherp beslissingen kunt nemen.'<br><br>'Daarnaast moet je natuurlijk beschikken over technische vaardigheden, zoals het kunnen uitvoeren van anesthesiologische- en chirurgische verrichtingen op locatie. Maar minstens zo belangrijk zijn je communicatieskills, naar patiënten toe, maar ook om ter plekke een team te vormen met politie, brandweer en ambulance. Om in zo kort mogelijke tijd het best haalbare voor de patiënt te kunnen bereiken.'</p>
<h2>Je schreef ook een boek: Expert Life Support. Hoe is dat ontstaan?</h2>
<p>'Ik was altijd al betrokken bij het schrijven van protocollen voor de behandeling van kritiek zieke patiënten, en op een gegeven moment zei een collega: "Je zou daar eigenlijk een boek van moeten maken." Dat idee ben ik een paar jaar geleden gaan oppakken.'&nbsp;<br><br>'Er bestaan best wat cursussen voor mensen die net beginnen in de acute zorg, maar er was nog geen goed leerboek over wat daarna komt: de behandeling van de allerziekste patiënten in de allereerste uren.'&nbsp;<br><br>'Dat ben ik gaan uitwerken. 70 collega’s hebben meegelezen en feedback gegeven. Zo is uiteindelijk <a rel="noopener" href="https://lees.webedu.nl/expertlifesupport/" target="_blank">Expert Life Support</a> ontstaan, dat vorig jaar is verschenen. Ik heb het bewust niet voor één specialisme geschreven. Mijn doel was juist om kennis te bundelen over de grenzen van vakgebieden heen.'</p>
<h2>Wat adviseer je studenten geneeskunde?</h2>
<p>'Als je net afgestudeerd bent kan ik je van harte aanbevelen om eerst 1 of 2 jaar op de spoedeisende hulp te werken. Die ervaring is ontzettend waardevol. Je ziet een brede variatie aan patiënten en leert basisvaardigheden die je in elke vervolgopleiding nodig hebt - zoals wonden hechten, een ECG lezen of electrolyten corrigeren.'</p>
<p>'Ik zie in Nederland veel jonge artsen meteen een specialisatie kiezen, waardoor die brede basis soms ontbreekt. Terwijl juist die eerste jaren op de SEH je inzicht geven in de acute zorg, en je uitdagen om mee te denken over hoe die nu en in de toekomst het beste vorm kunnen geven. Er zijn nog veel onderzoeksvragen in de acute en prehospitale zorg die wachten op antwoord. Ik hoop dat jonge collega’s zich daar ook in de toekomst voor willen inzetten.'</p>

<p>In<em> Lid aan het woord</em> vertellen uiteenlopende zorgprofessionals over hun werkveld. Dit format biedt een kijkje in de dagelijkse praktijk en de unieke uitdagingen en successen die zorgprofessionals meemaken. Iedere editie brengt inspirerende verhalen die inzicht geven in verschillende disciplines binnen de zorg.&nbsp;</p>

Vvaa Lid Ana Het Woord Ewoud Ter Avest

Lid aan het woord

Persoonlijke ontwikkeling

Van de SEH in Leeuwarden tot traumahelikopter in Londen: wat drijft VvAA-lid Ewoud ter Avest?

Vliegen op de traumahelikopter in Londen 

<p><strong>VvAA-lid Ewoud ter Avest is SEH-arts in het UMCG én HEMS/MMT arts op de traumahelikopter bij London’s Air Ambulance. Daarnaast doet hij onderzoek en schreef hij het boek Expert Life Support. Wat bracht hem van Groningen naar de skyline van Londen? Welke vaardigheden heb je nodig om prehospitaal te werken en welke momenten blijven hem voor altijd bij?&nbsp;</strong></p>
<p>&nbsp;</p>

Vliegen op de trauma&shy;helikopter in Londen 

<h2>Zwijgen is geen optie</h2>
<p>Wat doet u als collega-zorgverleners in gevaar zijn? Niet door natuurrampen of pandemieën, maar door doelgericht geweld. Voorzitter Vereniging VvAA Marijn Houwert liet daar geen twijfel over bestaan: “Als VvAA veroordelen we geweld tegen zorgprofessionals. Altijd en overal ter wereld.”</p>
<h2>Zorgprofessionals aan het woord</h2>
<p>Op het congres spraken medewerkers van onder meer Artsen zonder Grenzen, Dokters van de Wereld, het Rode Kruis, War Child en Emergency Medical Team NL. Centraal stond de groeiende zorg over de afbraak van medische neutraliteit, in Gaza, maar ook in andere brandhaarden zoals Oekraïne, Jemen en Sudan.</p>
<h2>Verbinding als kracht</h2>
<p>VvAA-lid en één van de initiatiefnemers Shakib Sana: "Collega’s zijn verbijsterd over wat er gebeurt en hebben behoefte aan verbinding", zegt Sana. "Verbinding met collega’s ter plekke, met NGO’s die hulpverleners in wereldwijd in het veld vertegenwoordigen en met elkaar als zorgprofessionals. We willen met elkaar duidelijk maken dat artsen en andere hulpverleners overal ter wereld beschermd en in neutraliteit hun werk moeten kunnen doen."</p>
<h2>Ruimte geven aan betrokkenheid</h2>
<p>Binnen VvAA is er structureel aandacht voor de vraag wat het betekent om zorg te verlenen met overtuiging en betrokkenheid. Hoe geeft u zin aan uw werk, en hoe blijft u trouw aan de waarden waarvoor u ooit voor dit vak koos? De steun aan het congres is een verlengstuk van die missie. Het ging over veiligheid voor zorgverleners wereldwijd, over het recht op zorg voor iedereen en over professionele integriteit. Waarden die de kern van het zorgvlak raken.</p>

Zorgcongres Gaza

Zorgprofessionals spraken zich tijdens het Zorgcongres Gaza, gesteund door VvAA, uit. 

Solidariteit voor collega’s in conflictgebieden

Zorgprofessionals spraken zich tijdens het Zorgcongres Gaza, gesteund door VvAA, uit. 


<p><strong>Op 14 mei vond het Zorgcongres Gaza plaats. VvAA ondersteunde deze bijeenkomst, waar zorgprofessionals spraken over de impact van het geweld op medische hulpverlening. Als VvAA staan we voor medische neutraliteit van onze zorgprofessionals en het recht op zorg voor iedereen, overal ter wereld. Dat doen we vanuit waar het in het zorgvak om draait: menswaardigheid, veiligheid en professionele moed.</strong></p>

Privacyverklaring

Algemene voorwaarden

Disclaimer

Toegankelijkheidsverklaring

Cookiegebruik

Autoverzekering

Inboedelverzekering

Opstalverzekering

Doorlopende reisverzekering

Aansprakelijkheidsverzekering particulier

Zorgverzekering

Opleidingen en coaching

VvAA Legal

Praktijkadvies

Hypotheekadvies

Financiële administratie

Werkgeverszaken

Veelgestelde vragen

Schade melden

Gegevens wijzigen

Digitaal corresponderen

Verzekering opzeggen

Klacht indienen

Lidmaatschap

Vereniging en Groep

Werken bij

Regiokantoren

Kwaliteit en uw feedback

Pers

<p>Onze website gebruikt functionele en analytische cookies om u de beste gebruikerservaring te geven.</p>
<p>Naast deze cookies vragen we uw toestemming om ook cookies te plaatsen die helpen om u relevante berichten en advertenties te laten zien. Dit doen we samen met geselecteerde derde partijen. We plaatsen deze cookies alleen als u akkoord gaat.</p>
<p>Onderaan de website bij 'Cookiegebruik' kunt u meer lezen over de verschillende soorten cookies op vvaa.nl.</p>

Solidariteit voor collega’s in conflictgebieden

Zwijgen is geen optie

Zorgprofessionals aan het woord

Verbinding als kracht

Ruimte geven aan betrokkenheid

Meer lezen?