Overdracht praktijk heeft tijd nodig

De stap naar praktijkhouder/ondernemer

Omdat drie werknemers toetreden tot de maatschap, is het uitermate belangrijk dat deze 3 beseffen wat de verantwoordelijkheden zijn die horen bij de rol van praktijkeigenaar. In dit stadium zijn de bestaande praktijkhouders uiteraard de juiste mensen om hen daarin te begeleiden en te adviseren. Betrek deze werknemers bijvoorbeeld al bij managementbeslissingen of contacten met externe partijen.

Maar de 5 maten gaan als team ook voor langere tijd een samenwerking aan. Dan is het noodzakelijk om goed in beeld te hebben hoe dit team optimaal kan functioneren. Wie heeft welke rol in het team? Wat verwachten de teamleden van elkaar? Wat zijn de sterke en zwakke kanten van iedereen? En hoe ga je bijvoorbeeld om met conflicten?

Om de (beoogde) teamleden daarin te ondersteunen, bestaat de mogelijkheid om onder begeleiding van professionals één of meer teamcoaching sessies te organiseren. Dit kan er overigens ook toe leiden dat een beoogd opvolger afziet van overname of intreden.

Maar de intreders gaan ook ondernemen en dat betekent dat zij veel praktische zaken moeten regelen. Ter voorbereiding verwijs ik in deze gevallen meestal naar de website van de Kamer van Koophandel.

Concreet overnamevoorstel formuleren

Uiteindelijk is het aan de bestaande praktijkhouders om met een concreet voorstel te komen voor de teamleden die zich willen inkopen. Ik benadruk altijd dat het gebruikelijk is dat zowel de overdragende als de intredende partijen zich laten adviseren en bijstaan door ieder hun eigen adviseur. Immers de belangen van beide partijen verschillen dusdanig dat één adviseur voor beide partijen niet wenselijk is.

De overdragende partijen stellen samen met hun adviseur een overnamevoorstel op. Dit is een proces wat tijd kost. Immers om een dergelijk voorstel op te stellen heb je informatie nodig over de praktijk, de diverse marktomstandigheden en de wetgeving. Het is belangrijk dat de zittende praktijkhouders zich in deze fase ook laten bijstaan door een accountant, fiscalist of financieel planner. Naast organisatorische gevolgen, heeft deze overdracht namelijk ook financiële en fiscale gevolgen voor beiden. Advisering vanuit deze hoek heeft uiteraard ook tijd nodig.

Beoordeling overnamevoorstel

De volgende stap is dat de kandidaatkopers in gesprek gaan met hun adviseur over het overnamevoorstel. Deze beoordeelt het voorstel op diverse onderdelen zoals de voorwaarden, de overnameprijs, maar neemt ook de (lokale) marktomstandigheden in de overweging mee.

Verder rekent de adviseur door wat het verwachte winstniveau in de nieuwe maatschap is, welke winstaandelen iedereen in dat geval realiseert en wat de invloed daarvan is op het netto besteedbaar inkomen van de kopers. Oftewel, welk verschil is er ten opzichte van het huidige inkomen en welke effecten heeft dit op de inkomens in de komende jaren? Dit is een belangrijk punt, omdat in de meeste gevallen externe financiering nodig is. Ofwel door een bank, door familie of een andere financier.

Onderhandelingen

Daarna gaan kopers en verkopers (en/of diens adviseurs) met elkaar in gesprek om te komen tot een overdracht die voor alle partijen acceptabel is. Dat gaat niet alleen over de overnameprijs, maar heeft ook betrekking op diverse voorwaarden van intreden.
In dit stadium onderhandel je ook over afspraken die in het nieuwe maatschapscontract komen, zoals gerechtigheid, winstverdeling, stemgerechtigdheid en vele andere zaken.

Dit onderdeel van het proces neemt over het algemeen de meeste tijd in beslag. De beslissingen die hieruit voortvloeien hebben immers het grootste effect in de nabije toekomst.

Contractuele vastlegging

Zijn partijen het eens over de voorwaarden van intreden, dan stellen zij een overdrachtscontract op in combinatie met een maatschapscontract. Ook dit proces heeft tijd nodig. Per slot van rekening ziet iedere partij graag zoveel mogelijk zijn/haar eigen belang terug in de schriftelijke afspraken.

In een overdrachtscontract staan onder andere ontbindende voorwaarden: onder welke omstandigheden gaat de overdracht niet door. Een reden waardoor een overdracht niet door kan gaan is als de kopers geen financiering krijgen. Na ondertekening van het overdrachtscontract zullen de kopers contact moeten zoeken met een externe financier. In veel gevallen is dat de bank. De ervaring leert dat een bank ongeveer 6 tot 8 weken nodig heeft om tot een financieringsvoorstel te komen.