Blog

Hoever reikt de informatieplicht over de eigen bijdrage?

11 januari 2023
Leestijd 4 min

Het nieuwe jaar is gestart en patiënten moeten uiterlijk eind januari een keuze maken voor een nieuwe zorgverzekeraar. Door deze overstap is het mogelijk dat bepaalde zorg die eerder niet werd vergoed, nu wel (deels) wordt vergoed én andersom. Patiënten verwachten in toenemende mate dat zorgverleners hen daarover (proactief) informeren. In een recente uitspraak heeft de Rechtbank Oost-Brabant bepaald hoever de informatieplicht van de zorgaanbieder reikt.

Hoever reikt de informatieplicht over de eigen bijdrage. Patiënt bij de huisarts

Casus

Een patiënt heeft na verwijzing door de huisarts een medische behandeling ondergaan in het ziekenhuis. Slechts een deel van de behandeling wordt door de zorgverzekeraar vergoed. Het ziekenhuis stuurt een factuur voor het bedrag dat niet wordt vergoed.

De patiënt betaalt de factuur niet, omdat het ziekenhuis haar vooraf niet heeft geïnformeerd over het deel dat voor eigen rekening komt. Ook is er geen offerte opgesteld. Zij stelt dat zij de behandeling ergens anders had laten uitvoeren als zij had geweten dat de factuur niet volledig zou worden vergoed door haar zorgverzekeraar.

Waar is de informatieplicht vastgelegd?

Vrijwel iedere zorgverlener weet dat een patiënt moet worden ingelicht over het voorgenomen onderzoek, de voorgestelde behandeling, de ontwikkelingen omtrent het onderzoek, de behandeling en de gezondheidstoestand. Die plicht is vastgelegd in de WGBO (Wet op de Geneeskundige Behandelingsovereenkomst). De voor de meeste zorgverleners geldende informatieplicht, die betrekking heeft op informatie over de kosten van de zorg, is op verschillende plekken vastgelegd.

Wet kwaliteit klachten en geschillen zorg

In deze wet is een informatieplicht opgenomen waaruit blijkt dat de patiënt moet worden geïnformeerd over de aangeboden zorg, waaronder begrepen de tarieven en de kwaliteit van die zorg.

Wet marktordening gezondheidszorg 

Een vergelijkbare informatieplicht is opgenomen in de Wet marktordening gezondheidszorg (Wmg) waarin is bepaald dat patiënten tijdig en zorgvuldig moeten worden geïnformeerd over het voor de aangeboden zorg in rekening te brengen tarief.

Regeling transparantie zorgaanbieders

In deze regeling is bepaald dat de patiënt moet worden geïnformeerd over eventuele eigen betalingen omdat de patiënt moet weten welke kosten van de zorg hij zelf moet betalen.

Vervolg casus

De zorgaanbieder start een incassoprocedure en vordert betaling van de factuur. Er is een geneeskundige behandelingsovereenkomst tot stand gekomen, de behandeling is uitgevoerd en daarvoor is een factuur gestuurd. Die factuur moet volgens het ziekenhuis door de patiënt worden betaald omdat de zorgverzekeraar de factuur maar deels heeft vergoed.

Geen contract met zorgverzekeraar

De zorgaanbieder wijst erop dat patiënt na het eerste bezoek naar de website van de zorgaanbieder is verwezen waar staat dat er geen contract is afgesloten met de zorgverzekeraar van deze patiënt, met daarbij het advies eerst contact te leggen met de zorgverzekeraar. Patiënt voert verweer en voert aan dat sprake is van dwaling omdat zij niet goed zou zijn geïnformeerd.

Goedkopere zorgverkering

De rechtbank overweegt dat patiënt ervoor heeft gekozen een goedkopere zorgverzekering af te sluiten, waardoor niet alle kosten in alle ziekenhuizen worden vergoed. Zij had op basis van de informatie van haar zorgverzekering zelf kunnen en moeten weten dat haar verzekering niet alle kosten in alle ziekenhuizen dekt.

Onderzoeksplicht patiënt

Ook overweegt de rechtbank dat patiënte al eerder medische behandelingen door de zorgaanbieder heeft laten uitvoeren, waarvoor zij ook een eigen bijdrage heeft moeten betalen. Een en ander komt voor risico van patiënt. Zij had moeten nagaan of de behandeling geheel of gedeeltelijk door haar zorgverzekeraar werd vergoed. Volgens de rechtbank hoeft de zorgaanbieder niet iedere individuele patiënt hierop te wijzen en de rechtbank meent dat de zorgaanbieder patiënt zo veel als mogelijk heeft voorgelicht. Patiënt wordt veroordeeld tot betaling van de factuur.

Hoever reikt de informatieplicht?

Uit de wet volgt dat een zorgaanbieder een informatieplicht heeft voor wat betreft de kosten van de verleende zorg en de patiënt ook moet informeren over een eventueel te betalen eigen bijdrage. Uit de uitspraak van de Rechtbank Oost-Brabant volgt echter dat die plicht niet zover reikt dat van een zorgaanbieder wordt verwacht dat deze per patiënt en per ingreep (proactief) kan informeren over de te betalen eigen bijdrage.

De op u rustende informatieplicht reikt dus niet zover dat van u wordt verwacht dat u een patiënt actief informeert over de hoogte van de door de patiënt te betalen eigen bijdrage. Wel moet u patiënt informeren over met welke zorgverzekeraars een contract is gesloten en de patiënt erop wijzen dat er mogelijk een eigen bijdrage verschuldigd is afhankelijk van zijn zorgverzekering.

Meer informatie

Verschillende VvAA-deskundigen houden zich in het kader van de VvAA-beroepsaansprakelijkheids- en rechtsbijstandverzekering in brede zin bezig met het omgaan met en het voorkomen van klachten en claims in de zorg.

Over de auteur

Lenore Beij

Advocaat

lenore.beij@vvaa.nl

Expertises

  • Gezondheidsrecht
  • Aansprakelijkheidsrecht

Vragen?

Heeft u vragen over een (dreigende) tuchtklacht? Wij helpen u graag. De Juridische servicedesk is bereikbaar op werkdagen tussen 8.00 en 17.30 uur.

Juridische servicedesk
030 247 49 99
Bel ons

Meer lezen?

7 maart 2024
Leestijd 3 min

Do's en don'ts bij ontevreden patiënten

In de praktijk kunt u te maken krijgen met een ontevreden patiënt. Het is belangrijk om hier goed op te reageren en de juiste stappen te nemen.

patiënt en huisarts in gesprek
29 november 2023
Leestijd 3 min

Een ontevreden patiënt, wat nu?

Wat doet u wanneer u te maken krijgt met een klacht of claim van een ontevreden patiënt? En hoe kunt u hier het beste mee omgaan?

Huisarts geeft uitleg aan patiënt
1 november 2023
Leestijd 4 min

Opzeggen behandelrelatie want patiënt werkt niet mee, wat nu?

Stel, u wilt de behandelrelatie opzeggen want de patiënt werkt niet mee. Wat kunt u als zorgverlener doen?

4 oktober 2023
Leestijd 3 min

Calamiteitenrapport indienen verplicht in een tuchtzaak?

Moet u verplicht een calamiteitenrapport indienen in een tuchtzaak? Een (kritische) analyse van VvAA.

PrivacyverklaringAlgemene voorwaardenDisclaimerCookiegebruikCookie instellingen