Waar is het lef in het hoofdlijnenakkoord?

 Een diepere duik in het akkoord laat - gelukkig - zien dat veel elementen uit het Integraal Zorgakkoord (IZA) opnieuw als prioriteiten naar voren komen.  

Deze prioriteiten omvatten onder andere:  

• aanpakken personeelskrapte door het werken in de zorg aantrekkelijker te maken (meer autonomie, betere arbeidsvoorwaarden, meer loopbaanperspectief en minder regeldruk)  
• verbetering van de onderlinge samenwerking, van de positie van de eerstelijnszorg, waaronder de huisarts, wijkverpleging en van mantelzorger  
• een veilig, decentraal vormgegeven elektronisch patiëntendossier, ook voor uitwisseling van gegevens binnen de zorg, met inachtneming van privacy en gegevensbeveiliging  
• het faciliteren van zorg op de meest geschikte locatie binnen de keten, met een focus op tijdige afstemming tussen verschillende zorgwetten om deze uitvoering te ondersteunen  

Hoewel het akkoord veel  IZA 'ademt', valt op dat er geen expliciet standpunt ingenomen over regionale samenwerking, concentratie en spreiding van zorg en marktwerking, met uitzondering van de spoedzorg. Het is duidelijk een akkoord op hoofdlijnen, met veel punten die hoop in zich dragen, maar nog niet uitblinken in scherpte. De nieuwe minister zal deze hoop moeten combineren met het realisme van een ander element van het akkoord, namelijk de inzet op de ‘beheersbaarheid van zorguitgaven’.   

Mooie voorbeelden van regionale samenwerking in de regio

Wat er uiteindelijk kan worden waargemaakt, ligt voor een belangrijk deel in handen van een nieuw kabinet. De vraag is of zij de beweging die nu in de regio’s in gang is gezet, een flinke duw in de rug zal geven. Aan de energie van de zorgprofessionals zal het niet liggen. Als VvAA zien wij overal in de regio’s dat de opgestelde regioplannen van papier naar de praktijk worden gebracht. De samenwerking krijgt op allerlei vlakken vorm. Zorgprofessionals organiseren zich monodisciplinair om van daaruit de beroepsgroep- en domeinoverstijgende samenwerking vorm te geven. In alle regio’s zijn mooie voorbeelden te zien. In het kader van ons jubileumjaar hebben we in de regio een aantal inspirerende bijeenkomsten georganiseerd om deze vernieuwende initiatieven in de schijnwerpers te zetten. Met veel lef en betrokkenheid zetten zorgprofessionals zich reeds in om de zorg beter en duurzamer te organiseren en de kwaliteit en toegankelijkheid nu en in de toekomst te borgen. De in gang gezette beweging is gebaat bij een koersvast en ondersteunend beleid vanuit de overheid.

Reacties uit het zorgveld

De reacties die wij uit het zorgveld op het hoofdlijnenakkoord terugkrijgen zijn gemengd. Zorgprofessionals en zorgorganisaties herkennen de geadresseerde vraagstukken, die dagelijks grote impact hebben op hun werk en werkplezier. Dat deze kwesties een plek hebben gekregen in het akkoord, stemt positief. Tegelijkertijd ontbreekt in het hoofdlijnenakkoord het ‘hoe’. Veel hangt dus af van de uitwerking van deze hoofdlijnen. Gaan hiermee bijvoorbeeld de huidige belemmeringen in een betere samenwerking weggenomen worden? Bovendien is er financiële ruimte nodig om plannen te realiseren. Veel zal dus afhangen van de concrete uitwerking en niet in de laatste plaats een degelijke financiële onderbouwing.

Een roep om daadkracht

Het is duidelijk dat het zorgveld behoefte heeft aan meer dan alleen mooie beloften. Hoop is mooi, maar voelt als vrijblijvend. VvAA deelt de behoefte van haar achterban aan duidelijkheid en roept op tot concrete stappen. De overheid moet zich inzetten voor passende bekostiging, voor financiële ondersteuning om de transitie mogelijk te maken, en ruimte bieden voor innovatie zonder verstikkende regels. Dit vereist niet alleen lef, maar vooral ook vastberadenheid en doorzettingsvermogen. De initiatieven van zorgprofessionals die we nu al in de praktijk zien, moeten we koesteren als we het IZA tot een blijvend succes willen maken.

Lees het Hoofdlijnenakkoord 2024 – 2028 van PVV, VVD, NSC en BBB.