Opzeggen behandelrelatie want patiënt werkt niet mee, wat nu?

Een hulpverlener mag een behandelrelatie eenzijdig opzeggen als daarvoor een voldoende gewichtige reden is. Dit staat in de Wet op de Geneeskundige Behandelingsovereenkomst (WGBO). Het zwaarwegende belang van de gezondheid van de patiënt en diens afhankelijke positie ten opzichte van de hulpverlener, maken dat het niet toegestaan is dat de hulpverlening lichtzinnig wordt opgezegd. Het opzeggen van de behandelrelatie moet dus een doordacht besluit zijn.  

Gewichtige reden?

Maar wanneer is er dan sprake van 'gewichtige reden'? In de wet staan geen specifieke redenen. De KNMG-richtlijn 'Niet-aangaan of beëindiging van de geneeskundige behandelingsovereenkomst' biedt wel een globale omschrijving. Deze richtlijn wordt in tuchtrechtelijke zaken dan ook toegepast op hulpverleners uit diverse beroepsgroepen.

Een patiënt die niet wil meewerken aan de behandeling en/of de behandelrelatie onder druk zet, kan onder omstandigheden voldoende reden zijn om de behandelrelatie te beëindigen. Bijvoorbeeld als de patiënt medicatieadvies niet opvolgt en regelmatig niet op afspraken verschijnt. Het is dan wel vereist dat het gedrag van de patiënt ernstige consequenties heeft voor zijn gezondheid. Ook moet de hulpverlener hebben geprobeerd om de patiënt aan de behandeling te laten meewerken.

Zorgvuldigheidseisen

Als er voldoende reden is, bent u er nog niet. De hulpverlener moet ook bepalen wie de behandelrelatie moet opzeggen en daarbij een aantal zorgvuldigheidseisen volgen. De hulpverlener hoeft namelijk niet degene te zijn met wie de behandelovereenkomst is gesloten. Als u in dienstverband werkt, gaat de werkgever de behandelingsovereenkomst aan met de patiënt. Het is dan de werkgever die de behandelrelatie moet opzeggen. 

 We zetten de zorgvuldigheidseisen op een rij: 

• De hulpverlener moet de patiënt waarschuwen: dit houdt in dat u de patiënt moet vertellen dat de behandelrelatie wordt opgezegd als hij niet meewerkt of ander gedrag vertoont dat de behandeling in de weg zit.   
• De opzegging moet mondeling en schriftelijk gebeuren. U moet hierbij rekeninghouden met een opzegtermijn.  
• De zorgverlener moet medisch noodzakelijke hulp voortzetten of voor vervanging zorgen, totdat de patiënt een nieuwe behandelaar heeft gevonden.  
• Als er een opvolger is, moet u het dossier (na toestemming van de patiënt) aan de nieuwe behandelaar verstrekken. 

Laat u voorlichten

Voor alle zorgvuldigheidseisen geldt dat het maatwerk is. Sommige zorgvuldigheidseisen gelden namelijk niet in alle situaties. Het kan bijvoorbeeld geoorloofd zijn om de behandelrelatie direct te beëindigen als de patiënt niet meewerkt aan de behandeling en de behandelaar ernstig bedreigt. Ook kan het zo zijn dat er voor de betrokken hulpverlener specifieke beroepsregels gelden. Laat u dus goed juridisch voorlichten.