Zorgverzekeraars en -professionals: verschillen onder ogen zien voor verbetering

Afspraken verbetering contracteerproces

In het IZA zijn afspraken gemaakt om het contracteerproces te verbeteren. Denk aan het op tijd afronden van het inkoopproces (ieder jaar vóór 12 november), het verminderen van administratieve lasten door zorgverzekeraars, een betere bereikbaarheid voor interactie over de inkoop en een transparant inkoopbeleid.

Ook de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) pleit voor een makkelijker en sneller contracteerproces  tussen zorgaanbieders en zorgverzekeraars. De handvatten hiervoor zijn onlangs gepubliceerd: 'Handvatten Contractering en Transparantie gecontracteerde zorg’. Maar de vraag is in hoeverre de uniforme uitgangspunten in het IZA en de richtlijnen van de NZa daadwerkelijk de relaties tussen individuele zorgverzekeraars en zorgaanbieders zullen verbeteren, gezien de grotere verschillen tussen de verzekeraars.

Onderzoek VvAA en SiRM

Om een verbetercyclus op gang te brengen heeft VvAA SiRM de opdracht gegeven voor een onderzoek waarin verschillende zorgverzekeraars worden vergeleken. Op deze manier is per zorgverzekeraar zichtbaar wat goed gaat en waar het grootste verbeterpotentieel ligt. Aan het onderzoek deden praktijkhoudende fysiotherapeuten, huisartsen, tandartsen en apothekers mee. Het is een nulmeting omdat de ervaringen met de huidige onderhandelingen (ná het IZA) nog niet zichtbaar zijn in de resultaten. VvAA streeft ernaar om dit onderzoek jaarlijks uit te voeren en de doelgroepen mogelijk uit te breiden.

Verschil in ervaren vertrouwen

In onze vorige blog lichtten we al een tipje van de sluier op: een opvallende uitkomst is dat de deelnemende praktijkhouders exact evenveel vertrouwen hebben in zorgverzekeraars, als dat zij vertrouwen ervaren vanuit zorgverzekeraars. Of beter gezegd: even weinig. In beide gevallen heeft/ervaart een meerderheid van 60% weinig tot geen vertrouwen. De vicieuze cirkel van vertrouwen en wantrouwen.

Voor slechts één zorgverzekeraar geldt, dat meer dan de helft (52%) van de praktijkhouders wél (zeer) veel vertrouwen heeft in deze zorgverzekeraar. Bij de zorgverzekeraar met het grootste verbeterpotentieel is dit slechts 2%. Een verontrustende bevinding, want vertrouwen is essentieel voor de benodigde verandering in de zorg.

Overige resultaten

We zetten een aantal andere resultaten op een rij:

• Praktijkhouders zijn relatief negatief over de (totstandkoming) van de tarieven van alle zorgverzekeraars, al verschilt de mate waarin per beroepsgroep. Daarmee lijken ze de manier waarop tarieven tot stand komen eerder als probleem te ervaren, dan de specifieke verschillen tussen zorgverzekeraars.
• 80% van de apothekers, huisartsen en fysiotherapeuten vindt dat de contractvoorwaarden in (zeer) sterke mate zorgen voor organisatorische en administratieve lasten. Bij zorgverzekeraar met het grootste verbeterpotentieel ervaart slechts 2% van de praktijkhouders niet of nauwelijks organische- en administratieve lasten door de voorwaarden. Bij de best presterende zorgverzekeraar is dit 28%.
• Volgens 63% van de apothekers, huisartsen en fysiotherapeuten leiden contractvoorwaarden tot (zeer) veel medische sturing. Met name van de grote zorgverzekeraars. Bij slechts één zorgverzekeraar geeft de meerderheid (64%) aan enige- tot geen medisch sturing te ervaren. Bij de zorgverzekeraar met de meeste verbeterpotentieel is dit slechts 11%.

Van verschil naar verbetering

Inmiddels heeft VvAA een aantal zorgverzekeraars en beroepsorganisaties gesproken over de uitkomsten van dit onderzoek. Wij durven dan ook voorzichtig te concluderen dat zorgverzekeraars oog hebben voor de verschillen en bereid zijn zich in te zetten voor verdere verbetering. In sommige gevallen lopen zorgverzekeraars zelf ook tegen grenzen van het zorgstelsel aan.

VvAA kan vanuit haar expertise én jarenlange ervaring in de zorg meerwaarde leveren, door de partijen met elkaar te verbinden, zodat we daadwerkelijk verbetering kunnen realiseren.

De volledige resultaten van het onderzoek 'Van verschil naar verbetering 2023' vindt u hier.

Willem Veerman, voorzitter bestuur Vereniging VvAA
Hans van der Schoot, directeur Vereniging VvAA