De vicieuze cirkel van vertrouwen en wantrouwen in de zorg

De meeste (praktijkhoudende) zorgprofessionals waren niet of beperkt betrokken bij dit akkoord. En dat is jammer, want zij moeten de gemaakte afspraken in de praktijk uitvoeren.

Randvoorwaarden

Het IZA werd op 16 september 2022 ondertekend door 14 partijen in de zorg, maar tot nu toe is het nog onvoldoende op orde tussen verzekeraars, zorgaanbieders, burgers en patiënten. De Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) wees onlangs met nieuwe handvatten op de randvoorwaarden waaraan het contracteerproces moet voldoen in deze nieuwe tijd.

Inzet voor verbetercyclus

Uit vele peilingen blijkt dat het vertrouwen tussen zorgaanbieders en zorgverzekeraars zeer laag is. Dit bleek ook weer uit de VvAA-samenvatting van de recente internetconsultatie over het wetsvoorstel 'Bevorderen zorgcontractering'. VvAA heeft zich afgevraagd hoe dat verbeterd kan worden.

Met onafhankelijk adviesbureau SiRM is een benchmarkonderzoek gedaan onder ruim 700 (praktijkhoudende) zorgprofessionals, waaronder apothekers, tandartsen, huisartsen en fysiotherapeuten. Hun waardering voor de verschillende zorgverzekeraars (het inkoopbeleid en de organisatie van het contracteerproces) stond hierbij centraal. VvAA wil hiermee gezamenlijk met de verzekeraars tot een verbetercyclus komen. Concrete verbetertrajecten voor de bevordering van het onderling vertrouwen, waarbij degenen met het grootste verbeterpotentieel kunnen leren van de 'best practices'. In november kunnen wij de uitkomsten van dit onderzoek presenteren. 

Opvallende uitkomst

Maar een opvallende uitkomst is nu al duidelijk. Zowel zorgverzekeraars als zorgprofessionals tonen weinig vertrouwen in elkaar. Exact even veel om precies te zijn, of beter gezegd: even weinig. In beide gevallen toont een meerderheid van 60% geen vertrouwen in de andere partij. De vicieuze cirkel van vertrouwen en wantrouwen. Bij een minderheid van 14% is er sprake van (zeer) veel vertrouwen.

Maar het verschil tussen zorgverzekeraars is groot. Er is de best practice, waarbij 20% geen tot weinig vertrouwen heeft en 50% (zeer) veel vertrouwen. En er is ook verbeterpotentieel bij zorgverzekeraars, waar 80% van de zorgprofessionals geen tot weinig vertrouwen heeft en slechts 2 procent (zeer) veel.

Cruciale rol

Maar het is nu juist vertrouwen dat een cruciale rol speelt bij het aangaan van de grote uitdagingen waar de sector voor staat. VvAA wil een voortrekkersrol nemen in het verbeteren van deze situatie. Door zorgverzekeraars op te roepen in gesprek te gaan met onze leden, wat we kunnen faciliteren en begeleiden. We doen dezelfde oproep aan zorgprofessionals. We hopen dat zorgverzekeraars ook onderling in gesprek gaan door de uitkomsten van dit onderzoek.

Doorbreken

In onze volgende blog in de nieuwsbrief zullen wij dieper ingaan op de mogelijke oorzaken van deze vertrouwenscrisis. Wij willen hiermee een verbeterproces op gang brengen bij zorgverzekeraars en zorgaanbieders. Het is een noodzakelijke voorwaarde voor het laten slagen van de afspraken uit het IZA. Gaan we de vicieuze cirkel doorbreken?

Willem Veerman, voorzitter bestuur Vereniging VvAA
Hans van der Schoot, directeur Vereniging VvAA