Beroeps­geheim en het afweren van een claim

Reageren op de claim

Een oud-patiënt stelt een huisarts aansprakelijk. De huisarts heeft deze patiënt al jaren niet gezien en weet niet meer precies wat er tijdens de behandeling is gebeurd. Om te reageren op de claim moet hij het medisch dossier opnieuw bekijken, medische gegevens prijsgeven aan en overleg plegen met de jurist van zijn verzekeraar. Alleen geeft patiënt geen toestemming om deze gegevens te delen. Wanneer de huisarts via zijn verzekeraar aangeeft dat zonder deze gegevens geen standpunt over de claim kan worden ingenomen, reageert de patiënt met onvrede.

Wet- en regelgeving

Het medisch beroepsgeheim verplicht artsen te zwijgen over alles wat ze te weten komen in hun rol als arts. Het beroepsgeheim is niet alleen een juridische regel, maar ook een ethische norm, die de vertrouwensrelatie tussen arts en patiënt beschermt. Er zijn in principe 3 uitzonderingen: 

1. Toestemming van de patiënt.
2. Een wettelijke verplichting (bijvoorbeeld bij een besmettelijke ziekte).
3. Een conflict van plichten (zoals bij kindermishandeling). 

Interpretatie

In de casus mag de huisarts geen medische gegevens delen zonder toestemming van de patiënt, omdat er geen wettelijke verplichting of conflict van plichten is. De Hoge Raad heeft bepaald dat als de patiënt in de buitengerechtelijke fase geen toestemming geeft voor inzage door de verzekeraar, er ook niet van de huisarts of de verzekeraar verwacht mag worden dat deze een standpunt over de aansprakelijkheid inneemt. Dit houdt in dat zolang er geen procedure loopt bij een formele instantie zoals de Geschillencommissie of een (tucht)rechter, er geen juridische beoordeling kan plaatsvinden.

Wat betekent dit voor u?

In het kader van de beoordeling van een claim moet u als zorgprofessional altijd eerst toestemming vragen aan de patiënt voordat u relevante medische gegevens deelt met juristen of andere betrokken partijen, zoals een medisch adviseur. Dit is niet alleen een wettelijke verplichting, maar ook een belangrijke stap om het vertrouwen tussen u en uw patiënt te waarborgen. In de praktijk gebeurt dit vaak door middel van een medische machtiging die door de patiënt aan de verzekeraar wordt verstrekt.

Als u te maken krijgt met een claim en de patiënt weigert toestemming te geven, kunt u via uw verzekeraar aangeven dat u zonder deze gegevens geen standpunt kunt innemen over de aansprakelijkheid. Zorg ervoor dat u de patiënt uitlegt waarom hun toestemming noodzakelijk is en welke gevolgen het kan hebben als deze niet wordt gegeven. Van belang daarbij is dat het uitsluitend informatie betreft die relevant is voor de beoordeling van de claim. Op deze manier respecteert u zijn of haar privacy en beschermt u tegelijkertijd uw positie in een potentieel ingrijpende situatie.

Tips

• Heeft de patiënt geen toestemming gegeven? Via de verzekeraar kan worden aangegeven dat u geen standpunt kunt innemen. 

• Weet u niet zeker welke gegevens u mag delen? Vraag dit bij ons na, zodat u niet het beroepsgeheim schendt.