Wat weet u over de Arbowet zorg en de zorgplicht?

De Arbowet, voluit de Arbeidsomstandighedenwet, schrijft voor dat werkgevers de werkomstandigheden zo moeten inrichten dat die geen gevaar opleveren voor de veiligheid en gezondheid van de werknemers. Als werkgever moet u kunnen aantonen dat u alle redelijke maatregelen hebt genomen om schade te voorkomen. Dit vraagt om beleid op dit gebied.

Het Arbobesluit: praktische uitwerking

Het Arbobesluit is een concrete uitwerking van de Arbowet. Het bevat gedetailleerde regels over de arbeidsomstandigheden, zoals over arbeidsplaatsen, arbeidsmiddelen, gevaarlijke stoffen en persoonlijke beschermingsmiddelen. Het Arbobesluit maakt de algemene bepalingen uit de Arbowet praktisch toepasbaar.

De Arboregeling: (sector)specifieke regels 

De Arboregeling vult het Arbobesluit aan met gedetailleerde en (sector)specifieke regels en eisen. Deze regeling bevat onder meer voorschriften voor situaties als werken op hoogte, blootstelling aan lawaai en de aanwezigheid van gevaarlijke stoffen. 

Arbeidsrisico’s in de zorgsector 

Zowel de Arbowet als het Arbobesluit en de Arboregeling bevatten ook bepalingen en aspecten voor de zorgsector. We noemen er 5:

• fysieke belasting
• psychosociale arbeidsbelasting
• biologische agentia (bacteriën en virussen)
• veiligheid en hygiëne
• werk- en rusttijden

De voorbeelden zijn duidelijk. Fysieke belasting is aan de orde bij het tillen en verplaatsen van patiënten. Maar zorgverleners kunnen ook te maken krijgen met mentale (over)belasting en werkdruk. Werkstress, ongewenst en agressief gedrag, geweld en emotionele belasting zijn belangrijke aandachtspunten in de zorgsector.

Andere gevaren betreffen veiligheid en hygiëne en ontstaan doordat zorgverleners te maken hebben met medicatie, bacteriën en virussen, gevaarlijke stoffen en straling. 
Tot slot werken zorgmedewerkers vaak onregelmatige diensten, zoals nachtdiensten en weekenddiensten. Daarom zijn werk- en rusttijden van belang

Arbobeleid voor u als werkgever

Als werkgever bent u verplicht om de risico’s van de werkzaamheden voor de veiligheid en gezondheid van uw werknemers te inventariseren en evalueren. Dit legt u vast in de Risico-Inventarisatie en -Evaluatie (RI&E). Op basis van deze RI&E formuleert u acties en maatregelen en legt die vast in een Plan van Aanpak.

Zorg dat u deze regelmatig evalueert en stel ze zo nodig bij. Bijvoorbeeld op advies van een bedrijfsarts of andere arbeidsdeskundige, of op advies van de preventiemedewerker of bedrijfshulpverlener.

Verder hoort de werkgever regelmatig voorlichting en instructies te geven over veilig en gezond werken. Ook moet u uw werknemers een periodiek arbeidsgezondheidskundig onderzoek aanbieden. Een bijkomend voordeel van een zorgvuldig arbobeleid is dat het ziekteverzuim kan afnemen door de vermindering van risico’s.

Arbo-catalogi: informatie per zorggebied 

Er zijn Arbo-catalogi die risico's en oplossingen beschrijven voor bepaalde zorggebieden. Zo bestaan er catalogi voor ziekenhuizen, universitaire medische centra, verpleeg- en verzorgingstehuizen, apotheken, dierenartspraktijken, GGZ-instellingen en huisartsenzorg. Ze beschrijven niet alleen de arbeidsrisico’s en mogelijke oplossingen, maar ook de wetten en regels voor elk zorggebied. 

Het belang van arbobeleid 

Een goed uitgevoerd arbobeleid zorgt niet alleen voor een veilige en gezonde werkomgeving, maar heeft ook andere voordelen. Het kan bijdragen aan een hogere medewerkerstevredenheid, minder ziekteverzuim en een hogere productiviteit. Bovendien helpt een goed arbobeleid voor een positieve bedrijfsreputatie, wat weer kan helpen om nieuwe medewerkers aan te trekken.

Kortom, een zorgvuldig arbobeleid is belangrijk voor zowel de werknemers als de organisatie zelf. Zeker voor de zorgsector zijn er specifieke aandachtspunten. Een bewust arbobeleid kan een positieve invloed hebben op hoe uw zorgorganisatie als geheel functioneert én op uw bedrijfsresultaten