Juridische aspecten van AI-gebruik in de zorg
Artificial Intelligence (AI) wordt steeds vaker ingezet als hulpmiddel in de gezondheidszorg. Ziekenhuizen gebruiken bijvoorbeeld chatbots om patiëntvragen te beantwoorden, terwijl het Radboudumc een algoritme ontwikkelde voor de herkenning van zeldzame ontwikkelingsstoornissen bij kinderen. Ook huisartsen zetten AI in ter ondersteuning van de triage.
Wat is AI?
Artificiële intelligentie (AI) is de mogelijkheid van een computer om mensachtige vaardigheden te vertonen, zoals redeneren, leren en plannen. AI maakt het voor technische systemen mogelijk om hun omgeving waar te nemen, om te gaan met deze waarnemingen en problemen op te lossen om een specifiek doel te bereiken, zoals het beantwoorden van een vraag. De computer ontvangt data, verwerkt deze en reageert daarop. Bepaalde AI-systemen zijn ook in staat om hun gedrag in zekere mate aan te passen door het effect van vorig acties te analyseren en autonoom te werken.
Vooruitgang in AI en toepassingen in de zorg
Sommige AI-technologieën bestaan al lang, maar vooruitgang in rekenkracht, de beschikbaarheid van grote hoeveelheid data en nieuwe algoritmes hebben de laatste jaren tot belangrijke doorbraken in AI geleid.
Er zijn grofweg 2 vormen:
- Louter software, zoals virtuele assistentie, software voor beeldanalyse, zoekmachines en systemen voor spraak- en gezichtsherkenning.
- ‘Belichaamde AI’ zoals robots, zelfrijdende wagens en drones.
Al bekende AI-toepassingen in de zorg zijn bijvoorbeeld het herkennen van een longinfectie via een CT-scan, het opsporen van Covid-19 met warmtebeelden in luchthavens en het gebruik bij gegevensverwerking om de verspreiding van een ziekte te volgen.
Aandachtspunten voor zorgverleners
VvAA ondersteunt het gebruik van AI omdat het de kwaliteit en efficiëntie in de zorg kan verbeteren en knelpunten kan verlichten, zoals de werkdruk van personeel. Er zijn wel 2 aandachtspunten:
- Voor de ontwikkelaar, producent en gebruiker van een AI-toepassing gelden verschillende regels, zowel nationaal als Europees. Deze regelgeving moet in acht worden genomen. Niet-naleving kan leiden tot klachten, claims en boetes.
- Een AI-toepassing kan tekortschieten in het verlenen van goede zorg, bijvoorbeeld door een gebrekkig algoritme. Wie hiervoor aansprakelijk is, hangt af van afspraken tussen ontwikkelaar, producent en gebruiker. Het is essentieel dat de gebruiker de kwaliteit van de AI-toepassing, met name de algoritmes, toetst. Niet toetsen kan ernstige gevolgen hebben, inclusief mogelijke aansprakelijkheid. Het is belangrijk om te onderzoeken of de aansprakelijkheidsverzekering van de zorgverlener of -organisatie dekt.
Meer lezen?
Cyberveiligheid in de zorg: steeds vaker doelwit?
Cyberincidenten in de zorg nemen toe, en de impact is groot.
Sylvana Hazenveld: ‘Vaak gaat een klacht niet om medische inhoud’
Sylvana Hazenveld is medeoprichter van Fonkelzorg. Zij kijkt terug op een klacht die eindigde in de rechtbank.
Komt het geld los voor digitalisering in de zorg?
Het kabinet heeft €162 miljoen gereserveerd voor een stevige impuls aan digitalisering in de zorg.
'Zelfs de gedáchte aan een tuchtklacht kan al voor stress zorgen.’
Stress, onzekerheid en slapeloze nachten: een tuchtklacht zet het leven van zorgprofessionals op zijn kop.