Beslissing over zzp-webmodule en -handhaving is aan volgend kabinet

Dit geven minister Koolmees (Sociale zaken en werkgelegenheid) en staatssecretaris Vijlbrief (Financiën) aan in hun zevende voortgangsbrief ‘Werken als zelfstandige’, die zij maandag 20 september naar de Tweede Kamer stuurden.

Evaluatie en uitstel zzp-webmodule

De zzp-webmodule is een online vragenlijst waarmee een opdrachtgever vooraf een indicatie over de aard van de arbeidsrelatie kan krijgen. Het doet, kort gezegd, een uitspraak over de vraag of de zzp’er daadwerkelijk zelfstandig werkt, of dat er sprake is van een dienstbetrekking. Een instrument naast, of uiteindelijk in plaats van, de huidige zzp-modelovereenkomsten.

De bewindslieden doen in hun recente voortgangsbrief verslag van een pilot met de webmodule, die voor de zomer plaatsvond en zes maanden duurde. De vragenlijst in de webmodule is bijna zevenduizend keer ingevuld. Bij slechts 28% indiceerde de webmodule dat er buiten dienstbetrekking wordt gewerkt. In alle andere gevallen zou er sprake zijn van een (fictieve) dienstbetrekking of kon de webmodule geen uitspraak doen.

Of de evaluatie leidt tot ingebruikname als instrument waar rechten aan te ontlenen zijn, is aan het nieuw te vormen kabinet. Saillant detail: de zzp-webmodule maakte onderdeel uit van het totale zzp-plan dat al in het regeerakkoord van het huídige kabinet stond, al in 2017. Een heet hangijzer dus.

Zzp-webmodule niet geschikt voor de zorg

Eerder gaf VvAA, samen met beroepsorganisaties, als input voor de evaluatie een nadrukkelijk signaal richting het ministerie van SZW over het belang van een sectorspecifieke beoordeling van de arbeidsrelatie.

Zo moeten bijvoorbeeld bepalingen vanuit de zorgwetgeving niet ten onrechte worden vertaald naar gezag tussen opdrachtgever en opdrachtnemer (zzp’er). Dan zouden namelijk ook in situaties waarin het wel passend is, opdrachtgevers geen zzp’ers in kunnen zetten. Hun smeeroliefunctie, van belang voor de continuïteit van de zorg, kan dan in gevaar komen.

Ons signaal lezen we in de voortgangsbrief nadrukkelijk terug. In de (pilotversie van de) webmodule is echter niet voorzien in een sectorspecifieke beoordeling. In de huidige, door de Belastingdienst beoordeelde, zzp-modelovereenkomsten wel. Het behoud van de huidige modelovereenkomsten, ook in de toekomst, is dan ook van belang, was dan ook onze conclusie richting SZW.

Reguliere handhaving verder uitgesteld

Ook een besluit over de hervatting van de reguliere handhaving (inclusief correcties, naheffingen en boetes opleggen dus) laten de bewindslieden over aan hun opvolgers in een nieuw kabinet, zo is te lezen in de voortgangsbrief. Dat betekent wederom een verlenging van het huidige ‘handhavingsmoratorium’: voorlopig zijn deze correcties alleen aan de orde in geval van kwaadwillendheid of bij niet tijdig opvolgen van directe aanwijzingen van de Belastingdienst.

De datum van 1 oktober dit jaar, genoemd in de zesde voortgangsbrief van 16 november 2020 als eerst mogelijke datum voor hervatting, is hiermee van de baan. Er blijft daarmee een mild toezichtsregime van kracht. De Belastingdienst kan wel praktijkbezoeken afleggen, voor zover de coronasituatie dit toelaat.

Hoe nu verder?

VvAA is direct betrokken bij een groot aantal zzp-modelovereenkomsten die door de Belastingdienst zijn goedgekeurd voor werken buiten dienstbetrekking. Zolang de geldigheidsduur van deze modellen niet is verstreken, betekent werken met (én conform!) die modelovereenkomsten dus nog werken buiten dienstbetrekking. Als een model afloopt, dan vragen we daarvoor verlenging aan.