Maatregelen om de arbeidsmarkt meer in evenwicht te brengen

Wat is er nu bekend over de verplichte arbeids­ongeschiktheids­verzekering (AOV)?

De verplichte AOV is onderdeel van het Pensioenakkoord dat in 2019 is gesloten. Dit is ook opgenomen in de subsidieaanvraag uit het Europese coronaherstelfonds. De uitvoering van de verplichte AOV ligt bij het UWV en de Belastingdienst. Er moet nog veel worden uitgewerkt. Wij vertellen u graag wat er nu al bekend is.

De voorlopige kring van verzekerden is bepaald

Het oorspronkelijke plan gaat uit van een verplichte AOV voor zelfstandigen zonder personeel (zzp’ers). Maar de Belastingdienst is niet in staat om onderscheid te maken tussen zelfstandigen met en zonder personeel. Daarom is besloten om vooralsnog IB-ondernemers en meewerkende partners onder de kring van verzekerden te scharen. En DGA’s en zogenaamde resultaatgenieters (freelancen naast een baan in loondienst) nog niet. Als het mogelijk wordt om de groep met en zonder personeel binnen deze twee groepen beter van elkaar te scheiden, zal de kring van verzekerden op dit punt waarschijnlijk nog worden aangepast.

Mogelijkheden om zelf een AOV-verzekering af te sluiten

Als het 'uitvoerbaar, betaalbaar en uitlegbaar is en tijdig kan worden ingevoerd' dan wil de minister een zogenaamde 'opt-out' inbouwen. Dat betekent dat als iemand zelf een private AOV-verzekering afsluit met minimaal dezelfde dekking en premie, de verplichting voor een AOV in het publieke stelsel vervalt.

Maar wat is dan dezelfde dekking? De verplichte AOV houdt rekening met de (variabele) AOW-leeftijd. Een AOV met een andere eindleeftijd geldt dan ook niet als gelijkwaardig. Dat geldt ook voor verzekeringen waar niet alle oorzaken van arbeidsongeschiktheid zijn gedekt (denk aan psyche of overeengekomen beperkingen/uitsluitingen).

Over de exacte invulling van de opt-out regeling voor nieuwe verzekeringen is nog veel onduidelijkheid. En hoe het zit met eventuele eerbiedigende werking rondom bestaande AOV’s van mensen die vallen onder de verplichte AOV bestaat ook nog geen overeenstemming.

Overige kenmerken verplichte AOV

De verplichte AOV kent een uitkering van 70% van het laatstverdiende loon tot maximaal 143% van het wettelijk minimumloon. De premie is fiscaal aftrekbaar en zal 7,5-8% van het inkomen tot de maximale premiegrondslag zijn.

De verplichte AOV kent waarschijnlijk een wachttijd (eigen risicoperiode) van 52 weken. Dat betekent dat verzekerden het eerste jaar dat ze arbeidsongeschikt zijn met eigen middelen moeten overbruggen. Of de zelfstandige kan hiervoor een verzekering afsluiten bij een verzekeraar of zich bijvoorbeeld aansluiten bij een broodfonds.

Bij blijvende arbeidsongeschiktheid wordt uitgekeerd tot AOW-datum. Bij de beoordeling van de mate van arbeidsongeschiktheid wordt rekening gehouden met de restverdiencapaciteit in alle beroepen, dus er wordt niet alleen naar het eigen beroep gekeken.

Vervolg van nu tot invoering

Het kabinet werkt de plannen samen met de beoogde uitvoerders verder uit.  De verwachting is dat er in het voorjaar van 2024 een wetsvoorstel richting de Kamer kan. Daarmee koerst het kabinet af op begin 2025 als datum van publicatie van het aangenomen wetsvoorstel. Na publicatie van de wet zal er aanvullende tijd nodig zijn om het wetsvoorstel te implementeren en daarmee in werking te laten treden. De verwachte invoering is niet eerder dan 2027 en kan ook nog tot 2029 duren. Dit is ook afhankelijk van de mogelijkheden bij de Belastingdienst en UWV. Wij volgen de ontwikkelingen en houden u de komende jaren op de hoogte.

Wat is er nu bekend rond verzuim?

Ook voor verzuimverzekeringen zijn al enkele punten te noemen. Die gaan over langdurig zieken in het MKB, een bijdragen voor de opleiding van bedrijfsartsen en de Verzuim Ontzorgverzekering. 

Verplichtingen van kleine ondernemingen voor langdurig zieken teruggedrongen

Kleine en middelgrote werkgevers (tot en met 100 werknemers) zijn minder wendbaar als één van de werknemers langdurig ziek wordt. Deze werkgevers kunnen nu lang in onzekerheid blijven óf en wanneer een zieke werknemer nog terugkeert, waardoor het lastig is een vervanger in (vaste) dienst te nemen. Het kabinet wil deze werkgevers daarom eerder duidelijkheid geven over de re-integratiemogelijkheden van hun medewerker. Als na het eerste ziektejaar voldoende re-integratie-inspanningen zijn gedaan om een medewerker in eigen werk te laten terugkeren, kan toestemming worden verleend om het tweede ziektejaar helemaal in te zetten op het tweede spoortraject, dus herplaatsing bij een andere werkgever.

Publieke bijdrage opleiding bedrijfsartsen

Op dit moment is er sprake van een groeiend tekort aan bedrijfsartsen. Met een tijdelijke bijdrage aan de opleiding tot bedrijfsarts wil het kabinet het aantal bedrijfsartsen op korte termijn vergroten omdat deze beroepsgroep ook van groot belang is in het adviseren en begeleiden van werkgevers en werkenden in re-integratietrajecten.

Verzuim Ontzorgverzekering

Het kabinet wil de Verzuim Ontzorgverzekering, die in 2020 is geïntroduceerd, verder promoten. Om kleine werkgevers tegemoet te komen in de kosten betalen zij sinds 1 januari 2022 een lagere Aof-premie (premie Arbeidsongeschiktheidsfonds). VvAA heeft inmiddels bij alle samenwerkende verzekeraars de mogelijkheid om een Verzuim Ontzorgverzekering voor u af te sluiten.

Meer informatie

• Een ongeval of ziekte kan iedereen overkomen. Met een AOV bent u verzekerd van inkomen als het ú gebeurt. Wij adviseren graag welke het beste bij u past.
• Maak als werkgever kennis met VvAA Verzuimadvies. Daarmee kunt u rekenen op advies over financiële zekerheid en professionele ondersteuning bij ziekteverzuim en re-integratie van uw medewerkers.