Groeiende vraag mantelzorgers: steeds minder mensen om voor ouderen te zorgen

Ook de steeds complexere zorgvraag als gevolg van de vergrijzing draagt hieraan bij.

Op weg naar 2050

Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) beaamt deze bevinding en meldt in het onlangs verschenen rapport 'Opgaven voor volksgezondheid en zorg op weg naar 2050': "Het is daarom belangrijk om na te denken over wat goede zorg inhoudt en of we dat op een andere manier kunnen leveren dan nu."

De inzet van technologie kan een impuls geven aan meer autonome mensen in de zorg (het 'empoweren' van patiënten). Denk bijvoorbeeld aan diagnostische technologie, waardoor patiënten steeds meer zaken zelf kunnen monitoren. Maar meer samenredzaamheid in de samenleving biedt ook mogelijkheden. De voorwaarde is wel dat ‘voor elkaar zorgen’ meer gefaciliteerd wordt en échte maatschappelijke waarde krijgt. En dat professionele zorg meer dienstbaar en ondersteunend is aan informele zorg, in plaats van andersom.

In de praktijk

Er zijn tal van voorbeelden te noemen in de ouderenzorg, maar ook in de curatieve zorg is mantelzorg een hulpmiddel dat uitkomst kan bieden. Neem bijvoorbeeld de pilot in het St. Antoniusziekenhuis in Nieuwegein waarbij familieleden worden betrokken bij de zorg. Het gaat hierbij niet om ingewikkelde medische handelingen, maar om werkzaamheden die gemakkelijk zijn uit te voeren, zoals het aantrekken van steunkousen of het toedienen van insuline. Bij andere zorginstellingen is het al langer gebruikelijk dat familieleden bij de zorgverlening worden betrokken.

VvAA

De schaarste en het genoemde vooruitzicht vragen dus om een integrale aanpak. Want ook al zou de zorg in de toekomst anders geregeld worden, dan nog ligt er een grote rol voor mantelzorgers. Beleidsmakers en andere partijen ontkomen hier niet aan, oftewel de status quo verdient aandacht. De praktijk laat namelijk zien dat er veel vragen en onduidelijkheden zijn over wat wel en niet mag.

Het is dus belangrijk dat partijen weten waar ze aan toe zijn. VvAA wil deze ontwikkeling faciliteren en eventuele risico’s wegnemen. Door onze expertise kunnen we uw zorgen uit handen nemen. Ook kunnen we duidelijkheid creëren voor zorginstellingen over bevoegdheden van betrokkenen en aansprakelijkheid. De ontwikkeling vraagt ook om dialoog tussen zorginstellingen en mantelzorgers. En een maatschappelijk debat over wat we in de toekomst van de zorg mogen verwachten. Van burger tot zorginstelling.

Miranda Hendriks-Muijs, CFRO van VvAA Groep