Aansprakelijkheid en verzekering huisartsenpost
In dit artikel leest u hoe de aansprakelijkheid en de aansprakelijkheidsverzekering voor huisartsenposten (HAP) is geregeld. Ook vindt u antwoorden op een aantal veelgestelde vragen.
Aansprakelijkheid volgens de wet
De grote lijnen: wie is wanneer aansprakelijk?
De wet is eenvoudig. Als X een verwijtbare fout maakt waardoor Y schade lijdt, dan moet X aan Y de schade vergoeden die aan de fout is toe te rekenen. Als X die fout heeft gemaakt omdat hij als werknemer, dus in een gezagsverhouding, zijn werk deed, dan moet de werkgever de schade betalen. Als X een zelfstandige is, dan moet X de schade vergoeden.
Op een verzekering kan in principe iedereen worden meeverzekerd. Soms bieden meerdere verzekeringen dekking voor één en dezelfde gebeurtenis. De instelling (de HAP) kan bijvoorbeeld óók de zelfstandige meeverzekeren (de dienstdoende huisarts), terwijl ook de zelfstandige in de regel reeds een eigen beroepsaansprakelijkheidsverzekering heeft. Als de zelfstandige een verwijtbare fout maakt en dus vanwege de wet de schade moet vergoeden, dan zijn er twee verzekeringen die dat afdekken. Dat heet samenloop. Bij samenloop is verreweg het meest praktisch dat de schadeclaim wordt opgepakt door de verzekeraar van zorgverlener die de vermeende fout heeft gemaakt. De verzekeraar die de claim oppakt zal de volledige schade vergoeden (als er dekking is), en daarna de andere verzekeraar verzoeken om zijn aandeel in de schade te voldoen.
Bescherming van de patiënt
In beginsel staat de wet aan de kant van het slachtoffer; het is belangrijk dat u zich dat realiseert. Dus in het grijze gebied staat het belang van het slachtoffer voorop. Stel bijvoorbeeld dat de dienstdoende huisarts op de HAP evident de fout heeft gemaakt en dus de aansprakelijke partij is, maar dat deze arts géén verzekering heeft of onvoldoende verzekerd is om de patiënt schadeloos te stellen (de bekende ‘kale kip’). Dan zal de rechter welllicht oordelen dat dan (ook) de HAP aansprakelijk is. De patiënt mocht er immers op vertrouwen dat de HAP hem de nodige zorg ging leveren of er minimaal voor moest zorgen dat er geen onverzekerde artsen bij de HAP werken. Om dat risico te voorkomen, heeft een aantal HAP’s de dienstdoende huisarts volledig meeverzekerd op hun polis.
We zien de bescherming van de patiënt ook bij de Wkkgz-claims. Voor de geschillencommissie maakt het geen verschil of de claim tegen de HAP-medewerker of tegen de dienstdoende huisarts is gericht. De HAP wordt altijd verantwoordelijk gehouden; dat is wel zo overzichtelijk voor de patiënt. Daarna mogen de verzekeraars bepalen hoe de kosten en schade onderling moeten worden verdeeld. De VvAA-dekking houdt daar rekening mee.
Zoals eerder gezegd; het moet gaan om een verwijtbare fout. ‘Fout gegaan’ is immers nog niet hetzelfde als ‘fout gedaan’. En het feit dat X aanspreekbaar wil zijn voor het slachtoffer (heel belangrijk) maakt X nog niet aansprakelijk. Wij zoeken dat goed uit. Verder moet de schade toerekenbaar zijn aan de fout. De patiënt kwam immers al ziek binnen, dus er moet worden uitgezocht in hoeverre de verwijtbare fout tot extra schade heeft geleid.
Wettelijke aansprakelijkheid van de HAP
Uit het voorgaande wordt duidelijk dat de HAP aansprakelijk is voor de schade van een patiënt als die schade het gevolg is van een verwijtbare fout door een HAP-medewerker die onder de gezagsverhouding van de HAP werkt (in de praktijk zijn dat de medewerkers in loondienst). Dit zal met name de triagist betreffen, maar het kan ook de huisarts in loondienst zijn of een andere medewerker. De HAP heeft zich tegen dit risico verzekerd.
Wettelijke aansprakelijkheid van de zelfstandige huisarts die dienst doet op de HAP
De dienstdoende arts is aansprakelijk voor de schade van een patiënt als gevolg van een verwijtbare fout door de arts. De arts is verplicht een verzekering af te sluiten, zodat deze schade aan de patiënt wordt vergoed.
Claims in het kader van de Wkkgz
Bij wet is geregeld dat de patiënt laagdrempelig kan klagen of claimen bij de geschillencommissie. De geschillencommissie mag beslissen over claims tot een maximale vergoeding van € 25.000,-.
Aansprakelijkheidsverzekeringen van de HAP door VvAA
Conform verzekeringsvoorwaarden
HAP’s zijn bij VvAA verzekerd conform de verzekeringsvoorwaarden tegen schade die voortvloeit uit fouten door de (in loondienst zijnde) medewerkers. Dat geldt óók voor de Wkkgz-claims die voortkomen uit fouten door de HAP-medewerkers.Twee varianten: HAP-standaard en HAP-plus
Verreweg de meeste HAP’s hebben ervoor gekozen om de dienstdoende huisarts mee te verzekeren op de eigen polis. Soms vanuit het oogpunt van service naar de dienstdoende arts, andere keren om maximale zekerheid te hebben bij de dekking. Een kleiner deel van de HAP’s heeft ervoor gekozen om met name de claims tegen het eigen personeel te verzekeren en vertrouwt erop dat de dienstdoende huisarts altijd zelf een goede aansprakelijkheidsverzekering heeft.Veelgestelde vragen over HAP-aansprakelijkheid
Veelgestelde vragen over de HAP-verzekering
Over de auteurs
- Tom Groot, senior jurist medische aansprakelijkheid
- Bert Hesp, manager verzekeringstechniek
Meer lezen?
Aansprakelijkheid huisarts bij inschakelen zzp’er
Een zzp-assistent maakt een medische fout en krijgt een claim. Wie is dan aansprakelijk, de huisarts of de zzp’er? Lees de casus Het beschadigde trommelvlies.
Een ontevreden patiënt, wat nu?
Wat doet u wanneer u te maken krijgt met een klacht of claim van een ontevreden patiënt? En hoe kunt u hier het beste mee omgaan?
Taakdelegatie en uw dekking bij medische aansprakelijkheid
Als zelfstandig bevoegd zorgprofessional kunt u taken delegeren aan (gespecialiseerde) zorgverleners. Lees de regels en aandachtspunten bij taakdelegatie.
Informed consent: waarom het zo belangrijk is
Een jonge vrouw krijgt na een behandeling aan haar nek door een manueel therapeut een herseninfarct.