Het nieuwe zzp-regime: waar staan we nu?

Na het afschaffen van de VAR in 2016 werkte de opvolger daarvan, de huidige Wet DBA, met modelovereenkomsten. In het regeerakkoord van 2017 werd alweer een nieuw zzp-regime gepresenteerd dat bestaat uit vier onderdelen. Waar staan we nu op ieder van de vier onderdelen van het nieuwe regime en met de handhaving daarvan?

• Wetsonderdelen van tafel

  De twee wetsonderdelen (Wmz en Wzv ) van het voorgenomen regime zijn inmiddels van tafel. Deze waren bedoeld om de onderkant van de arbeidsmarkt te beschermen en de bovenkant meer ondernemersvrijheid te geven, maar zouden een overdaad aan administratieve last opleveren. VvAA sprak zich meerdere malen nadrukkelijk uit tegen de wetsvoorstellen voordat minister Koolmees van Sociale Zaken in juni 2020 de handdoek in de ring gooide.

• Fiscale voordelen verminderd

  Het afbouwen van het fiscale voordeel voor zelfstandigen is al wel gaande. Het kabinet zet er zelfs extra vaart achter: de komende jaren wordt de zelfstandigenaftrek nog verder afgebouwd dan oorspronkelijk al de bedoeling was: naar € 3.240 in 2036 in plaats van € 5.000 in 2028.

• Voorzieningen voor arbeidsongeschiktheid en oudedag

  Om de positie van zzp’ers bij arbeidsongeschiktheid te verbeteren spraken sociale partijen begin 2020 af dat er een verplichte verzekering moet komen. Ook zijn er ideeën om het deelnemen aan aantrekkelijke pensioenregelingen voor zzp’ers eenvoudiger te maken. Beide punten zijn nog niet concreet gemaakt.

• Webmodule vertraagd gestart, slechts als pilot

  De opdrachtgeversverklaring maakt ook onderdeel uit van het voorgenomen nieuwe regime. Via een ‘webmodule’ kan de opdrachtgever (de praktijkhouder), afhankelijk van zijn antwoorden op de vragen, al dan niet zo’n verklaring verdienen. Partijen weten dan vooraf dat zij buiten dienstbetrekking kunnen werken. De zzp’er is dan zelfstandig en de praktijkhouder hoeft geen loonheffingen in te houden en af te dragen. Op 11 januari 2021 is, veel later dan gepland, een pilot met de webmodule gestart. Deze duurt een half jaar.

• Handhaving uitgesteld

  Pas na de evaluatie van de webmodule is er mogelijk sprake van de aanscherping van de handhaving die eigenlijk al voor 1 januari 2021 op de agenda stond. Vóór 1 oktober dit jaar zal deze aanscherping zeker niet aan de orde zijn, aldus de verantwoordelijke bewindslieden in hun zesde voortgangsbrief over dit thema aan de Tweede Kamer, afgelopen najaar.

VvAA: webmodule geen goed idee

Wordt de webmodule na de pilot daadwerkelijk ingezet, dan komt deze óf als instrument naast de nu huidige modelovereenkomsten te staan óf in plaats daarvan. Dat is nu helaas nog niet duidelijk. Dat laatste zou niet verstandig zijn, in ieder geval voor de (fysiotherapeutische) zorg, omdat de webmodule te generiek is, niet passend voor de zorg. Daarom pleit VvAA ook in Den Haag voor het behoud van de huidige modelovereenkomsten die door de Belastingdienst positief zijn beoordeeld. Ook ná de evaluatie van de webmodule. Deze overeenkomsten houden namelijk wel rekening met zorgspecifieke arbeidselementen, bijvoorbeeld vanuit de zorgwetten Wkkgz en Wgbo. Daarnaast: partijen sluiten in de regel toch een overeenkomst om hun afspraken in vast te leggen. Zo’n webmodule betekent dan ook nog extra administratieve lasten.