Artikel

VvAA streeft naar meer bedaardheid in de zorg

13 december 2022
Leestijd 4 min

Nu diverse zorgverzekeraars vol in het offensief lijken te zijn gegaan bij deze eerste contracteerronde, direct na ondertekening van het Integraal Zorgakkoord, krijgen we ongetwijfeld veel juridische procedures. Verzoeken van zorgverleners om ze daarin bij te staan bereiken ons al en lijken kansrijk. Een zekere bedaardheid, meer menselijke maat en verbinding met zorgverleners bij verzekeraars, zou veel onnodig sentiment kunnen voorkomen.

Blauwe map met icoontjes

In haar mooie boek over woede betoogt de Amerikaanse hoogleraar rechtsfilosofie Martha Nussbaum dat deze emotie eigenlijk niet past in onze samenleving. Als er sprake is van onrecht kun je een juridische procedure beginnen en als je die verliest of niet de moeite waard vindt, past vooral bedaardheid; je maximaal inleven in de argumenten van de ander, om een agressieve cyclus van woede en wraak te voorkomen.

Nu diverse zorgverzekeraars vol in het offensief lijken te zijn gegaan bij deze eerste contracteerronde, direct na ondertekening van het Integraal Zorgakkoord, krijgen we ongetwijfeld veel juridische procedures. Verzoeken van zorgverleners om ze daarin bij te staan bereiken ons al en lijken kansrijk. Een zekere bedaardheid, meer menselijke maat en verbinding met zorgverleners bij verzekeraars, zou veel onnodig sentiment kunnen voorkomen.

Gevoelens van onvrede en onrecht heersen bij de GGZ, de wijkverpleging, de fysiotherapeuten, de apothekers, de huisartsen, en niet te vergeten de burgers en de patiënten. Bij wie eigenlijk niet? Is het  wellicht een onvermijdelijk onderdeel van het ‘spel’?

Vertrouwen tussen de zorgprofessionals en verzekeraars moet hersteld dan wel verbeterd worden, anders wordt het nooit wat met de grote transitie naar passende zorg. Dus laten we kijken hoe ver we komen met een poging tot bedaardheid, zeker in deze tijd van het jaar.

Aanvullende eisen

Hoewel is toegezegd dat het contracteerproces aangepakt zou worden (eenduidiger, begrijpelijker en overzichtelijker voor burger, patiënt en zorgprofessional) is er nu opeens een bonte verzameling aanvullende (informatie) eisen. Deze lijken, zeker op onderdelen, in strijd met de privacy wet, maar zijn vooral onoverzichtelijk, want vaak voor elke zorgverzekeraar weer anders. Daarnaast zijn er beperkingen in de voorwaarden opgenomen, met name vermindering van de vergoeding bij niet gecontracteerde zorg.

Niemand is in staat weloverwogen een zorgverzekeraar te kiezen, want half december is er nog te weinig informatie over welke zorg is gecontracteerd en hebben sommige zorgaanbieders bij de ene verzekering wel een contract en bij de andere niet.

Maar we zitten nu eenmaal in dit systeem? Afstemming mag niet of nauwelijks van de ACM en verzekeraars moeten concurreren en hebben deze rol. Sneller dan snel kan niet...

Contractering

Veel restitutiepolissen zijn verdwenen of omgezet in combinatiepolissen, waarbij de vrije keuze, met name in de GGZ en wijkverpleging wordt beperkt. Recente cijfers van Vektis geven aan dat er sprake zou zijn (geweest) van wildgroei in de wijkverpleging met veel ZZP’ers die meestal niet gecontracteerd werken. Met de te verwachten toename van thuiszorg en de zorgplicht van de zorgverzekeraars wordt het spannend om deze groep überhaupt gecontracteerd te krijgen en niet volledig te verliezen met het discutabele verwijt dat ze ondoelmatig, niet transparant, niet passend in de gewenste nieuwe ordening en fraudeleus zouden handelen.

Maar we zitten nou eenmaal in dit systeem? Verzekeraars hebben naast de  zorgplicht ook de rol te controleren of het allemaal volgens de regels verloopt en op te treden als er gefraudeerd wordt, hoe minimaal dit ook is.  

Centraal lijkt te staan dat er geen persoonlijke aandacht wordt gevoeld en er geen ruimte is om te onderhandelen. Zorgverleners willen ‘minder controledrang en meer menselijkheid op de voorgrond laten staan’ en ‘in de eigen (groeps)praktijk meer invloed’ maar het blijft tekenen bij het kruisje en ‘overleg via een callcenter met iemand die er geen verstand van heeft’ met name bij fysiotherapeuten, psychologen, huisartsen en andere zelfstandig werkende zorgprofessionals.

Maar we zitten nou eenmaal in dit systeem? Verzekeraars geven aan dat het niet mogelijk is om met duizenden contractpartners per beroepsgroep en/of hun kleine organisaties contracten te bespreken. Het moet wel one size fits all zijn. Zorgprofessionals die het betreft mogen niet samen onderhandelen van de ACM. Zo werkt de uitleg van de mededingingswet feitelijk een normale marktwerking tegen en maakt van de zorgverzekeraars monopolisten. In het IZA belooft VWS in overleg met ACM en NZA in het tweede kwartaal van 2023 te komen met een verkenning van mogelijkheden om kleinere aanbieders wel gezamenlijk te laten optrekken.

Voorlopig kunnen verzekeraars er niets aan doen, zo lijken ze te zeggen. Het is het systeem.

Van woede via bedaardheid naar samenwerking

In de wereld zijn veel voorbeelden waarbij (met geweld) bedaardheid wordt afgedwongen door strakke kaders van systemen. Ons zorgstelsel lijkt ook zo’n systeem.

Gaan we het met - en binnen - dit systeem wel redden?

Want passende zorg, het beperken van de zorgvraag en met minder zorgverleners meer zieke mensen beter maken lukt alleen door intensieve samenwerking, waar veel zorgverleners in de laatste bezielingsscan van VvAA ook toe oproepen. Er is nu geen dialoog. 

Voorwaarde  daarbij is dat de financiering, ook als basis voor het scheiden van het kaf en het koren onder maar ook door de zorgprofessionals zelf, moet veranderen richting betalen voor samenwerking.
Een welbewust wederzijds vertrouwen moet de basis zijn in plaats van misplaatste concurrentie en een doorgeschoten controlecultuur. 
Het einde van het jaar is dan wel weer een mooie gelegenheid tot goede voornemens!  

Willem Veerman, voorzitter bestuur Vereniging VvAA
Hans van der Schoot, directeur Vereniging VvAA

Willem Veerman
Hans van der Schoot

Meer lezen?

Huisarts is bezig met administratie van haar huisartsenpraktijk.
18 december 2023
Leestijd 4 min

Nationale (Ont)Regelmonitor 2023: vermindering administratielast blijft achter

De resultaten van de Nationale [Ont]Regelmonitor zijn bekend. Lees meer over hoe zorgprofessionals de administratiedruk ervaren.

Huisarts is bezig met administratie van haar huisartsenpraktijk.
30 november 2023
Leestijd 3 min

Zonder passende administratie geen passende zorg

De ervaren regel- en administratiedruk is toegenomen, zo blijkt uit de (Ont)Regelmonitor van VvAA. Ziet een nieuw kabinet de noodzaak voor verandering?

Sprekers ontvangen boek 'Zo werkt de zorg'
31 maart 2023
Leestijd 1 min

Boeklancering 'Zó werkt de zorg in Nederland': een helder overzicht, mythes doorprikken en meer

De herziene uitgave van 'Zó werkt de zorg in Nederland' is sinds 27 maart overal verkrijgbaar en geeft antwoord op diverse vragen.

Integraal Zorgakkoord: The proof of the pudding
17 november 2022
Leestijd 3 min

Integraal Zorgakkoord: The proof of the pudding…

Lees de blog 'Het Integraal Zorgakkoord: The proof of the pudding' van Willem Veerman (bestuursvoorzitter Vereniging) en Hans v/d Schoot (directeur Vereniging).

PrivacyverklaringAlgemene voorwaardenDisclaimerCookiegebruikCookie instellingen